Edward Said u ftua në Francë në vitin 1979 nga Jean-Paul Sartre dhe Simone de Beauvoir për një konferencë mbi paqen në Lindjen e Mesme. Pas Marrëveshjes së Camp David, e cila i dha fund luftës në mes të Egjiptit dhe Izraelit, autori i librit Orientalizmi dhe një mbështetës i flaktë i popullit palestinez u thirr për të marrë pjesë në program së bashku me mendimtarë të tjerë kryesorë.

Said e lavdëroi Sartre-n ndërsa përshkruante këtë aventurë në artikullin e tij për London Review of Books:

"Edhe pse ai ishte i prirur për gabime dhe ekzagjerime, ai kurrë nuk ishte njeri përbutës apo evaziv. Pothuajse gjithçka që ai shkroi është intriguese për guximin e tij, lirinë (madje edhe lirinë për të sharë) dhe bujarinë e shpirtit."

Por, pavarësisht nga admirimi që kishte për Sartre dhe de Beauvoir, Said u zhgënjye pasi u takua me heronjtë e tij intelektualë. Kur Said mbërriti në Francë, ai mori një shënim misterioz ku thuhej se, për arsye sigurie, seancat do të mbaheshin në shtëpinë e Michel Foucault.

Kur Said arriti atje, ai u ndesh me de Beauvoir, e cila po jepte leksione kundër një veshjeje (një çarçaf çadori) të veshur nga gratë iraniane, e cila ekspozonte vetëm fytyrën e gruas.

“Beauvoir ishte tashmë aty me çallmën e saj të famshme, duke u thënë të gjithëve që po dëgjonin se ajo dhe Kate Millett do të shkonin në Teheran për të mbajtur një demonstratë kundër kryetarit; kjo ide më dukej si arrogante dhe budallaqe, dhe megjithëse mezi prisja të dëgjoja atë që do të thoshte Beauvoir, kuptova gjithashtu se ajo ishte mjaft arrogante dhe e pakontestueshme në atë kohë. Ajo po ashtu, u largua rreth një orë më vonë (pak para mbërritjes së Sartre) dhe nuk u pa më kurrë”.

Tridhjetë vjet më vonë, pika e konfliktit në mes të Said dhe de Beauvoir është ende e debatuar ashpër pas sulmeve perëndimore ndaj shamisë, nikahut, burkës dhe veshjeve të tjera tradicionale myslimane. Mbështetja e këtyre veshjeve, e ndërmarrë nga mendimtarë si Saba Mahmood dhe Lila Abu-Lughod, i detyrohet shumë punës së Saidit mbi konceptet raciste perëndimore të Lindjes.

Said vazhdon:

“Beauvoir ishte një zhgënjim serioz për mua, ajo doli nga dhoma duke biseduar shumë për Islamin dhe mbulesën e grave. Nuk mërzitesha për mungesën e tij... Prania e Sartrit, sado që ekziston, ishte çuditërisht pasive dhe jo mbresëlënëse. Ai nuk tha asgjë për orë të tëra. Ai u ul përballë meje në drekë, dukej i pakënaqur dhe krejtësisht pa fjalë, vezët dhe majoneza i rrjedhin nëpër fytyrë. U përpoqa të bisedoja me të, por pa dobi. Ndoshta ishte i shurdhër, por nuk jam i sigurt. Në çdo rast, ai më dukej një version i mallkuar i vetvetes së tij të mëparshme; Shëmtimi i tij i famshëm, tubacioni dhe rrobat e tij të zakonshme vareshin rreth tij si rekuizita në një skenë të shkretë.”

Por për Saidin zhgënjim ishte Sartre, de Beauvoir, madje edhe mbështetja e hapur e Foucault për Izraelin.

"Foucault më tha menjëherë se nuk kishte asgjë për të kontribuar në seminar dhe po largohej menjëherë për të kërkuar ditarin e tij në Bibliothèque Nationale," - kujton Said, duke shtuar se: “U kënaqa kur pashë librin tim në raftet e librave të Foucault-së të mbushur me një bollëk materialesh të rregulluara mirë, duke përfshirë artikuj dhe revista.”

 Said ishte i habitur nga Sartre, i cili mbështeste popullin algjerian dhe nuk vazhdoi qëndrimin e tij të zemëruar kundër katastrofës palestineze.

“Sartre më befasoi shumë sepse nuk mund ta harroja qëndrimin e tij ndaj Algjerisë; si francez duhet të kishte qenë më e vështirë të mbash këtë qëndrim sesa të kritikosh Izraelin. Por gabova.”

Më pas, Sartri do të prezantonte komente të cilst Said dyshonte se ishin shkruar nga një koleg. Ai përshkruan atë që ndodhi më pas kështu:

“Sigurisht, Sartre kishte diçka për ne: një tekst të shkruar rreth dy faqesh - po shkruaj thjesht duke u bazuar nga kujtimi njëzet vjeqar i atij momenti - duke vlerësuar trimërinë e Enver Sadatit në klishetë më të zakonshme që mund të imagjinohen. Nuk mbaj mend të jetë folur shumë për palestinezët, tokën apo të kaluarën tragjike. Nuk kishte absolutisht asnjë referencë për kolonializmin - kolonët izraelitë, që në shumë mënyra i ngjante praktikave franceze në Algjeri... U trondita shumë kur zbulova se ky hero intelektual ishte dorëzuar duke u bërë një mentor i tillë reaksionar në vitet e tij të mëvonshme dhe se nuk kishte asgjë për të ofruar përtej lavdërimeve më stereotipe gazetareske për një udhëheqës tashmë shumë të famshëm egjiptian. Sartre qëndroi i heshtur për pjesën tjetër të asaj dite dhe takimet vazhduan si më parë. M'u kujtua historia e dyshimtë ku njëzet vjet më parë Sartre kishte shkuar në Romë për t'u takuar me Fanonin (i cili në atë kohë po vdiste nga leukemia) dhe i kishte mbajtur leksione, gjoja, për 16 orë për dramën e Algjerit, derisa Simone e largoi. Ai Sartre tashmë ishte zhdukur përgjithmonë.”

Frantz Fanon ishte mik me Sartre dhe me de Beauvoir dhe Sartre shkroi parathënien e librit Të Mallkuarit të Tokës të Fanonit.

“Gjithçka që di është se, si një burrë shumë i moshuar, ai dukej njësoj si kur ishte pak më i ri: një zhgënjim i hidhur për çdo arab (jo-algjerian) që e admiron atë,” përfundon Said.

Këtu mund ta lexoni të gjithë ditarin e Saidit.