Rreth Fayard, Habermas dhe mbështetjes së mendimit perëndimor ndaj Izraelit
Nuk ka asnjë pikë logjike apo morale t'i vendosim kritikat ndaj Izraelit në kategorinë e antisemitizmit dhe as populli palestinez, toka e të cilit iu dha Izraelit si "dietë", nuk ka të bëjë asgjë me Holokaustin.
Éditions Fayard, një nga shtëpitë botuese kryesore të Francës, e cila ka ndarë vepra të panumërta të rëndësishme me lexuesit që nga viti 1857, ka njoftuar se kohët e fundi, janë ndalur përfundimisht shitjet e përkthimit frëngjisht të veprës madhështore të Ilan Pappé-së Pastrimi Etnik në Palestinë, botuar nën titullin Le Nettoyage Ethnique de la Palestina.
Përveç studimeve të tij të rëndësishme akademike në shumë fusha, duke përfshirë periudhën e Vonë Osmane, historiani izraelit Ilan Pappé, i cili aktualisht jep mësim në Universitetin e Exeter në Angli, është një emër i njohur për mbrojtjen e krijimit të një shteti të vetëm dhe demokratik palestinez në tokat e vitit 1948.
Pappé, i cili i përket shkollës së njohur si "Historianët e Rinj" dhe është një nga emrat që zbuloi themelet mbi të cilat u ndërtua formacioni sionist në vitin 1948 pasi materialet arkivore u bënë të disponueshme në vitet 1980, punonte në Universitetin e Haifa deri në vitin 2006 dhe më pas, u detyrua të jap dorëheqje për shkak të mbështetjes së tij për thirrjet akademike të bojkotit të Lëvizjes Ndërkombëtare BDS, e cila u themelua në vitin 2005, dhe sepse studimet e tij dhe tezat që ai këshilloi ishin në kundërshtim të drejtpërdrejtë me mitet themelore të Izraelit, dhe më pas, ai u shkishërua nga akademia zyrtare izraelite.
Pastrimi etnik në Palestinë u botua gjithashtu në vitin 2006, duke zbuluar haptasi që nuk linte vend për dyshim se dëbimet sistematike dhe masakrat e kryera nga forcat sioniste në vitin 1948 u kryen brenda një plani të përgatitur shumë kohë më parë nga David ben Gurion dhe ekipi i tij. Libri, i cili deri më sot është përkthyer në shumë gjuhë, duke përfshirë turqishten (Botimet İntifada, 2022), iu prezantua lexuesve francezë nga Fayard në vitin 2008.
Drejtori i komunikimit të Fayard, Maxime Lledo, i kontaktuar nga faqja Actualitté, përmendi faktin që "kontrata u vjetërua që nga 27 shkurt 2022" si justifikim që shtëpia botuese të tërheqë librin nga tregu. [1]Megjithatë, ka një sërë arsyesh për të mos besuar këtë justifikim.
Pyetja e parë që mund të bëhet është se pse vendimi për ta tërhequr atë nga tregu është marrë tani nëse kontrata ka dalë jashtë përdorimit qysh në atë datë. Pyetja e dytë është pse nuk u ripërti kontrata. Në fakt, libri ka tërhequr gjithnjë e më shumë vëmendje kohët e fundit.
Ndërsa në vitin 2023 u shitën 307 kopje, gjysma e këtyre shitjeve u zhvilluan në mes 9 tetorit dhe 12 nëntorit. Me fjalë të tjera, që nga fillimi i luftës më 7 tetor, interesi dhe kurioziteti i lexuesve francezë për rrënjët e thella të luftës ishte rritur. Mesa duket shtëpia botuese nuk ka dashur që vepra të arrijë tek më shumë lexues pikërisht për këtë arsye.
Grupi botues Hachette, pjesë e të cilit është Shtëpia Botuese Fayard, kohët e fundit kaloi nën kontrollin e miliarderit të ekstremit të djathtë Vincent Bolloré. Institucionet mediatike të Bolloré, nga ana tjetër, kanë ndjekur një linjë transmetimi të hapur islamofobik që nga 7 tetori dhe i përshkruan sulmet gjenocidale të regjimit izraelit në Gaza si një "luftë civilizimi".[2]
Por ky qëndrim nuk kufizohet vetëm te Bolloré apo figurat kryesore. Në Francë, ku demonstratat në mbështetje të Palestinës u etiketuan si "anti-semite", shumë njerëz u arrestuan për mbështetjen e tyre. Për këtë arsye, grupi i krahut të majtë Révolution Permanente, disa nga anëtarët e të cilit u arrestuan në këto protesta, e përshkroi tërheqjen e librit të Pappé nga tregu si një pjesë të "gjuetisë së shtrigave" në Francë.[3]
Ndërkohë që të gjitha këto zhvillime po ndodhin në Francë, e cila pretendon se është mbrojtësja kryesore e lirisë së shprehjes, që nga fillimi i luftës, ka pasur vazhdimisht lajme se zërat që mbështesin Palestinën/kritikojnë Izraelin janë heshtur në shumë vende të botës perëndimore, përfshirë SHBA-të, dhe se akademikët që devijojnë nga narrativa kryesore e Perëndimit janë dëbuar nga universitetet.[4]
Megjithatë, këtu problemi nuk ka të bëjë vetëm me presionin dhe mjedisin censurues të krijuar nga njerëzit dhe institucionet që drejtojnë sistemin në botën e mendimit. Në shumë vende, veçanërisht në Gjermani, duket se një numër i konsiderueshëm i figurave të mendimit vullnetarisht dhe me vetëdije marrin një qëndrim pro-izraelit. Deklarata më zhgënjyese në këtë kuptim në komunitetin intelektual erdhi nga filozofi dhe politologu i famshëm gjerman 94-vjeçar Jürgen Habermas.
Në fakt, deklarata në fjalë nuk ishte një deklaratë e bërë nga Habermas individualisht, por një deklaratë e nënshkruar nga ai dhe figura të tjera të rëndësishme (Nicole Deitelhoff, Rainer Forst, Klaus Günther). Megjithatë, ndërsa mediat pro-izraelite e përshëndetën këtë deklaratë si mbështetje për Habermasin[5],
U pa gjithashtu se Habermas, i cili njihet edhe për veprat e tij mbi të qenit "Tjetri" dhe të jetuarit me "Tjetrin", nuk mund të krijonte as ndjeshmërinë më të vogël me popullin palestinez që ishte në pozicionin e "Tjetrit". Deklarata, e cila rivendosi periudhën para 7 tetorit 2023 dhe përcaktoi gjithçka në termat e "sulmit brutal të Hamasit dhe përgjigjes së Izraelit", po ashtu bëri thirrje për solidaritet me hebrenjtë në Izrael dhe Gjermani, stili i jetesës së të cilëve pretendohet se ishte sulmuar.
Kështu, Habermas dhe shokët e tij nënshkrues, të cilët ishin në të njëjtën anë me Slavoj Žižek dhe Judith Butler, përsëritën klishenë tradicionale se edhe “përgjigja e Izraelit duhet të jetë proporcionale” dhe konsideruan faktin se kjo "përgjigje" ishte shfaqur tashmë që nga mesi i nëntorit, kur u publikua deklarata dhe sigurisht e panë të padenjë për diskutim vrasjen e afro dhjetë mijë palestinezëve, kryesisht gra dhe fëmijë, si dhe shënjestrimin e shkollave, spitaleve, vendeve të adhurimit, vendeve të OKB-së, furrave të bukës dhe rezervuarëve të ujit. Nënshkruesit nuk hezituan të thoshin se veprimet e Izraelit nuk do të legjitimonin në asnjë mënyrë diskurset antisemite.
Gjermania, me të gjitha institucionet e saj, nga qeveria e saj te shtypi dhe akademia e saj, është vendi që ka ecur më tej në mbështetjen e Izraelit në të gjithë Evropën. Kjo përgjithësisht përkufizohet nga tendenca për t'i shlyer hesapet me të kaluarën e nazizmit dhe për të mos i dhënë asnjë mundësi antisemitizmit.
Nuk ka asnjë pikë logjike apo morale t'i vendosim kritikat ndaj Izraelit në kategorinë e antisemitizmit dhe as populli palestinez, toka e të cilit iu dha Izraelit si "dietë", nuk ka të bëjë asgjë me Holokaustin.
Në një artikull tjetër mendojmë t'a trajtojmë argumentin tonë lidhur me faktin se e mbështetja e shteteve evropiane, përfshirë Gjermaninë, ndaj Izraelit, në kundërshtim me atë që besohet, mund të lidhet me antisemitizmin e natyrshëm në kulturën e tyre politike dhe se mbështetja pothuajse e pakushtëzuar e dhënë ndaj Izraelit, në fakt mund të jetë për shkak të frikës së kthimit të izraelitëve me shtetësi të dyfishtë në Evropë.
Por, gjatë përfundimit të këtij artikulli, është e nevojshme të nënvizojmë të paktën një çështje: Përballja reale me Holokaustin kërkon përballjen me mënyrën e të menduarit dhe veprimit që çoi në Holokaust dhe se vetë Izraeli është njëri nga vendet ku kjo mënyrë të menduarit dhe veprimit shfaqet në shekullin e njëzet e një.
Duke ditur saktësisht se çfarë ka bërë Izraeli për 75 vjet, mbi çfarë themelesh është ndërtuar dhe me çfarë mekanizmash ruan ekzistencën e tij, do të mundësohet të kuptohet kjo e vërtetë dhe ndoshta edhe hebrenjtë jo racistë dhe jofundamentalistë jo vetëm që do të dënojnë " ekstremet” e figurave të caktuara (Netanyahu, etj.), por edhe do të bëjë që vetë formacioni sionist të vërë në dyshim ekzistencën e tij ontologjikisht.
Pra, le t'ia lëmë fjalën e fundit Pappé, i cili bëri këtë hetim, dhe t'i japim vend një përcaktimi që ai bëri në përfundimin e librit të tij, i cili synohet t'i vidhet lexuesit francez:
"Që çifutët izraelitë ta pranojnë këtë [që Izraeli u themelua mbi spastrimin etnik-SS] natyrshëm nënkupton se ata përgënjeshtrojnë statusin e tyre të viktimës. Kjo do të ketë pasoja politike në shkallë ndërkombëtare, por gjithashtu – dhe ndoshta edhe më e rëndësishmja – do të shkaktojë implikime morale dhe ekzistenciale për frymën hebraike izraelite: Hebrenjtë izraelitë do ta shohin veten duke u shndërruar në një pasqyrë të maktheve të tyre më të këqija." [6]
[1] “Fayard éclipse en catimini un de ses ouvrages sur la Palestine”,
Fayard éclipse en catimini un de ses ouvrages sur la Palestine.
[2] “Palestine : jusqu’où ira la surenchère islamophobe dans les médias ?”,
Palestine : jusqu’où ira la surenchère islamophobe dans les médias ?.
[3] “Chasse aux sorcières : Fayard retire des ventes « Le nettoyage ethnique de la Palestine » d’Ilan Pappé”,
Chasse aux sorcières : Fayard retire des ventes « Le nettoyage ethnique de la Palestine » d’Ilan Pappé.
[4] Për një shembull. “Smith College lecturer says she was fired after speaking about Israel-Hamas war in class”,
Smith College lecturer says she was fired after speaking about Israel-Hamas war in class.
[5] “Leading German Philosopher Jürgen Habermas Declares Support for Israel, Opposition to Resurgent Antisemitism”,
Leading German Philosopher Jürgen Habermas Declares Support for Israel, Opposition to Resurgent Antisemitism.
[6] Ilan Pappe, Pastrimi Etnik në Palestinë, përkth. Yankı Deniz Tan (Stamboll: Botimet İntifada, 2022), f. 294.
Burimi : Yakın Doğu Haber