Izraeli po përballet me mungesë opsionesh
“Izraeli nuk është më në humor për të marrë rreziqe, gjë që mund ta shtyjë atë në një operacion ushtarak në shkallë të plotë kundër Libanit - dhe ndoshta edhe kundër Irakut dhe Iranit.”
Regjimi sionist, pas dy vjetësh operacione të vazhdueshme, po përballet me një ngërç, pasi nuk ka arritur t’i përmbushë objektivat e tij strategjike, ndërsa mbështetësit e jashtëm kanë filluar të vënë në dyshim veprimet e tij. Administrata amerikane, duke parë se përshkallëzimi i mëtejshëm i konfliktit po dëmton interesat e saj, po merr një rol për të detyruar arritjen e armëpushimit, ndërsa Egjipti e konsideron të pamundur idenë e eliminimit të Hamasit. Sipas vlerësimit të kryeredaktorit të gazetës “El-Ahbar”, Ibrahim el-Emin, Izraeli ende mendon ta zgjidhë kërcënimin në veri dhe lindje me mjete ushtarake, por ndryshimet në sjelljen e Hizbullahut dhe perceptimi në rritje i rrezikut e bëjnë Tel Avivin më të kujdesshëm.
Tani është bërë qartë se ajo që na pret nga Izraeli nuk është një çështje që mund të merret lehtë. Problemi nuk qëndron te ajo që armiku mendon, por te mënyra se si ai mendon. Injorimi i natyrës së qeverisë aktuale në këtë regjim mund të çojë në një gabim serioz në vlerësim, sepse çështja nuk është vetëm ta quash këtë qeveri “ekstremiste”.
Thelbi i problemit qëndron në faktin se vendimmarrësit tashmë janë vendosur në qendër të mekanizmave të vendimmarrjes dhe organeve zbatuese të shtetit — në qeveri, ushtri dhe institucionet e sigurisë.
Të gjitha deklaratat që pretendojnë se Izraeli ka kaluar nëpër një ndryshim të thellë pas operacionit Stuhia e al Aksasë, nuk nënkuptojnë se ai po përgatitet për një rishikim thelbësor të doktrinës së tij të sigurisë apo të luftës. Ajo që në fakt ka ndodhur është kjo: Izraeli u kap i papërgatitur përballë veprimit të Hamasit dhe u trondit nga verbëria që i shkaktoi kompleksi i tij i epërsisë.
Edhe pse gjatë tridhjetë viteve të fundit Izraeli her herë është detyruar të duket i përmbajtur, në thelb ky shtet është ndërtuar mbi dhunën dhe përdorimin e forcës së tepruar — dhe tani ka gjetur sërish mundësinë të bëjë atë që di më mirë: të vrasë dhe të përdorë fuqinë e zjarrit deri në kufirin maksimal.
Megjithatë, pas një lufte shkatërruese dyvjeçare, Izraeli sot po përballet me një realitet krejtësisht të ndryshëm. Ai është i detyruar ta rishqyrtojë seriozisht doktrinën e tij të sigurisë. Por deri sa të përfundojë ky proces, ai nuk do të heqë dorë nga ajo që di ta bëjë më mirë — operacione të avancuara sigurie, epërsi të madhe në inteligjencë dhe përdorim intensiv të forcës ushtarake.
Megjithatë, edhe pse i shpërfill zërat kundërshtarë, Izraeli tashmë është i vetëdijshëm se po përjeton sindromën e “shtetit të padëshiruar”. Në këtë gjendje, mbështetja e qeverive të botës nuk është më e mjaftueshme. Sepse çdo individ që mban pasaportë izraelite, kur udhëton jashtë vendit, ndien një frikë të vërtetë.
Ai identitet që dikur konsiderohej një privilegj, tani është shndërruar në burim ankthi. Edhe vetë izraelitët e dinë se lëvizja e tyre e lirë është e mundur vetëm falë një vendimi politik; por sa më shumë që qeveritë e botës të largohen nga qytetarët e tyre, aq më pak do të gjejë Izraeli mbështetje në rrugë, ndoshta vetëm disa dhjetëra njerëz që ende dalin në mbrojtje të tij.
Theksimi mbi këtë element tregon një të vërtetë të qartë: mjedisi politik, ekonomik, i sigurisë dhe moral në të cilin Izraeli vepron sot është periudha më e dobët në historinë e këtij shteti. Dhe kjo nuk është një gjendje që mund të nënvlerësohet.
Edhe pse drejtuesit në Tel Aviv përsërisin mëngjes e mbrëmje se “forca është garancia e vetme e ekzistencës sonë”, ata po injorojnë një të vërtetë shumë më të ashpër: kjo forcë nuk është vendase, as nuk buron nga ndonjë jashtëzakonshmëri e këtyre njerëzve; në thelb, ajo rrjedh nga fakti se Izraeli është pararojë e kolonializmit perëndimor.
Ndërsa prioritetet e Perëndimit ndryshojnë, Izraeli ndien gjithnjë e më shumë ngushtim. Situata e sotme e dëshmon këtë. Sepse Perëndimi nuk e ka ndryshuar strategjinë e nënshtrimit të popujve të rajonit — përkundrazi, pas dy vitesh pritjeje ka parë se, pavarësisht gjithë shkatërrimit dhe masakrave, ky shtet ende ka frikë dhe nuk ka arritur ndonjë rezultat përfundimtar në asnjë front.
Në këtë kontekst, edhe planet e armikut për frontin verior duhet lexuar kështu. Ky front nuk mbaron vetëm në kufijtë perëndimorë të Izraelit; ai shtrihet deri në thellësinë lindore, pra fronti verilindor i Izraelit përfshin një hapësirë që nis nga Libani, kalon në Siri, Irak dhe deri në Iran.
Izraeli e sheh këtë rajon si një front shumë më të koordinuar, të ndërlidhur dhe solidar sesa të tjerët. Kjo e bën kërcënimin përballë tij edhe më të madh dhe e detyron të marrë vendime jashtëzakonisht të ndjeshme dhe vendimtare.
Ndër informacionet që kanë arritur në Liban, kur bëhet një vlerësim i plotë i deklaratave të transmetuara nga kryeministri i qeverisë armike, Benjamin Netanyahu, dhe zyrtarët ushtarakë e të sigurisë, bëhet e qartë se e vërteta që sot nuk thuhet hapur para opinionit publik është kjo: Izraeli po përballet me një ngërç të ri dhe emri i këtij ngërçi është “paaftësia për ta përfunduar misionin”.
Edhe pse qëllimi që fshihet pas rrjedhjeve të shumta të informacionit duket se është formësimi i ri i opinionit publik brenda vendbanimeve për të përgatitur terrenin për një valë të re lufte, rivaliteti i brendshëm politik në zemër të regjimit armik ka gjithashtu një rol vendimtar në këtë proces.
Por ajo që tërheq më shumë vëmendjen është kjo: Izraeli po ndërton një narrativë të re, sipas së cilës “armiqtë ende nuk janë dorëzuar” dhe po pretendon se për t’i detyruar ata në nënshtrim, nevojitet një goditje edhe më e madhe.
Në këtë kuptim, udhëheqësit e armikut nuk duan ta pranojnë dështimin e operacionit. Zhvillimet e fundit me Libanin, Irakun dhe Iranin tregojnë se përfitimet që Izraeli kishte arritur përmes operacioneve të posaçme të sigurisë janë zbehur.
Po ashtu pranohet se fronti verior i armikut është përshtatur me kushtet e reja dhe është riorganizuar në një formë të ndryshme nga më parë. E gjithë kjo tregon se armiku po përpiqet të fshehë dështimin e objektivave të tij strategjike gjatë dy viteve të fundit.
Edhe pse shoqëria izraelite sot nuk është shumë e gatshme të vërë në pyetje udhëheqësit e vet, kjo nuk do të thotë se gjendja e tyre është e mirë.
E reja është kjo: duket se mbështetësit e tyre të jashtëm tani po detyrohen të rishikojnë atë që kanë bërë.
Për të shpjeguar këtë situatë mjafton ajo që tha një përfaqësues i veçantë i dërguar në rajon: Gjatë bisedimeve mbi mënyrën se si mund të ndalet lufta në Gaza, thuhet se Presidenti i SHBA-së Donald Trump ka pyetur ekipin e tij të sigurisë dhe ushtarak për gjendjen në Gaza, dhe ka kuptuar se Izraeli nuk mund të bëjë gjë tjetër përveç të vrasë më shumë, dhe se kjo po dëmton çdo ditë e më shumë interesat e SHBA-së.
Si pasojë raportohet se është arritur në përfundimin se duhet ndërhyrë jo vetëm për të parandaluar rritjen e dëmit, por edhe për të shpëtuar Izraelin nga vetja e tij. Sipas përfaqësuesit, Trump i ka thënë Netanyahut këto fjalë: “Mjaft më… Ka ardhur koha që lufta të përfundojë.”
Ndoshta kjo ndryshim ka hapur një rrugë të re në menaxhimin e çështjes palestineze. Por egjiptianët — të cilët njohin më së miri Gazën dhe popullin e saj — i janë shprehur shumë qartë amerikanëve, izraelitëve dhe vendeve të Gjirit: ideja për të shkatërruar Hamasin si një forcë ushtarake, politike dhe civile është një ëndërr.
Ata që nuk mund të kuptojnë se si lëvizja qëndron në këmbë megjithë ato që kanë ndodhur, nuk mund të kuptojnë vërtet se çfarë po përjeton populli palestinez. Prandaj qëndrimi i Egjiptit ishte i qartë: ai refuzoi qasjen e miratuar ndaj Libanit dhe i bëri thirrje të gjithëve të heqin dorë nga ideja e çarmatosjes; në vend të saj ai propozoi pezullimin e efektivitetit të kësaj arme.
Ai gjithashtu theksoi se ky pezullim nuk do të jetë pa kosto dhe bëri të ditur se Izraeli, Perëndimi dhe vendet arabe duhet të ofrojnë kompensimin për këtë.
Në përfundim të gjithë këtij debati Izraeli përballet përsëri me pyetjen kryesore: Si do të përballet me kërcënimet aktuale nga veriu dhe lindja? Për të, zgjidhja gjithmonë duket të jetë operacione të mëdha ushtarake dhe sigurie; sepse kjo është e vetmja recetë që ai njeh.
Ajo që ndryshon nuk është dëshira për të shkuar më larg në vrasje dhe shkatërrim (kjo nuk është më e habitshme); ndryshimi i vërtetë është se mungon më aftësia që ata mburren se e kanë — të hyjnë në qendër të Hizbullahut dhe të dinë çfarë mendon, si vepron dhe ku vepron.
Ata shohin ndryshime rrënjësore në sjelljen dhe veprimet e Hizbullahut; madje çuditen që lëvizja ka fuqinë të tregojë durim dhe nuk përgjigjet menjëherë ndaj provokimeve të përditshme. Megjithatë Izraeli nuk është më në gjendje shpirtërore për të përballuar rreziqet; kjo mund ta tërheqë atë drejt një operacioni ushtarak të gjerë kundër Libanit — dhe ndoshta edhe ndaj Irakut dhe Iranit.
Nga ana jonë nuk ka tjetër opsion përveç përgatitjes së plotë për këtë përballje. Nëse armiku herën e kaluar arriti të shpërndajë radhët tona dhe të bindë çdo anë të luftojë vetëm, tani së paku detyra jonë minimale është të jemi të gatshëm ta përballojmë atë si një front — sa e vështirë dhe sa sakrifica të kërkojë — sepse drejtimi i historisë nuk korrigjohet me dëshira!
Burimi : Yakın Doğu Haber