Amerika dhe negociatat: Dialogu nuk është zgjidhje, por mjet hegjemonie
“E vërteta që Republika Islamike e ka kuptuar që nga dita e parë është kjo: Amerika nuk negocion sinqerisht, ajo manovron për të arritur atë që nuk mundi ta arrinte me forcë. Ajo nuk ndërton besim, por përkundrazi mbjell farat e dyshimit.”
Shkrimtari dhe studiuesi i Al-Akhbar, Imad Yaghi, pohon se në vend që të gjejnë zgjidhje të drejta, Shtetet e Bashkuara i përdorin negociatat si një mjet për të konsoliduar hegjemoninë e tyre globale. Autori thekson se si Uashingtoni manipulon proceset e negociatave për interesat e veta, ushtron presion dhe tërhiqet arbitrarisht nga marrëveshjet përmes shembujve historikë si Vietnami, Irani, Palestina dhe Afganistani.
Që nga shfaqja e saj si një fuqi globale, Shtetet e Bashkuara e kanë parë negocimin jo si një mjet për të arritur drejtësi ose për të siguruar siguri të ndërsjellë, por si një mënyrë tjetër për të imponuar vullnetin dhe hegjemoninë e saj.
Një mjeshtër i retorikës dhe përdorimit të termave të sofistikuar, Uashingtoni hyn në dhomat e negociatave jo për të kërkuar zgjidhje të ekuilibruara, por për të organizuar një skenë që i shërben interesave të veta të veçanta, dhe më pas del kur ndjen se loja nuk po shkon sipas planit.
Historia e kohëve të fundit është plot me prova për këtë. Ndërsa ata bombardonin aeroplanët në Vietnam, delegacionet e tyre ishin ulur në tryezën e Parisit në "negociata" që nuk kishin për qëllim t'i jepnin fund luftës, por përkundrazi ishin një prezantim mediatik i një humbjeje të sigurt.
Pas tërheqjes së tyre, Saigoni ra dhe të gjitha sloganet që ata kishin ngritur për demokracinë dhe "përmbajtjen e komunizmit" u shembën.
Ishte një moment zbules: Amerika negocion jo për t'i dhënë fund konflikteve, por për t'i bërë tërheqjet e saj të duken më mirë.
Në Iran, skena përsëritet në një mënyrë më të vetëdijshme dhe më rezistente.
Kriza e pengjeve në Ambasadën Amerikane nuk ishte vetëm një ngjarje diplomatike, por një moment që zbuloi falsitetin e imazhit të një shteti që pretendonte madhështi.
Kur Uashingtoni u detyrua të negociojë, tregoi fytyrën e tij të vërtetë: një shtet që negocion nën presion, që jep lëshime fshehurazi, që i drejtohet opinionit publik amerikan dhe botës me një gjuhë të dyfishtë.
Ajo që ndodhi nuk ishte një fitore për Shtëpinë e Bardhë, por një moment thyerjeje i modelit të ndërhyrjes amerikane që tashmë nuk i frikësonte më popujt.
Çështja palestineze gjithmonë ka qenë një pasqyrë që e ka treguar hipokrizinë e qëndrimit amerikan. Marrëveshja e Oslos, e realizuar nën mbikëqyrjen e Shteteve të Bashkuara të Amerikës, nuk ishte një hap drejt paqes, por një projekt për ta riorganizuar pushtimin në mënyrë më legjitime.
Uashingtoni nuk ishte një ndërmjetës i ndershëm, por partner në forcimin e kontrollit të Izraelit, garantues i sigurisë së tij dhe pengues i çdo hapi politik apo praktik të Palestinës.
Në Camp David, ashtu si në të gjitha ndalesat e tjera të negociatave, kushtet u imponuan dhe drejtësia u mohua.
Kur populli palestinez u ngrit, Amerika u tërhoq nga skena jo për ta zgjidhur krizën, por për ta riformësuar atë.
Edhe në Afganistan, pushtimi shumëvjeçar u përmblodh me një marrëveshje me talibanët; kjo marrëveshje nuk bazohej në dëshirën për kompromis, por në bindjen se projekti amerikan kishte dështuar.
Uashingtoni negocioi nën presionin e rezistencës dhe më pas u tërhoq.
Talibanët u rikthyen në pushtet dhe e vërteta u bë e qartë: Amerika nuk ndërtonte shtete, por vetëm harxhonte kohë dhe blinte një iluzion.
Në marrëdhëniet e saj me fuqitë e mëdha si Rusia dhe Kina, Uashingtoni flet për një “sistem ndërkombëtar të bazuar në rregulla”, por ndërkohë tregon çdo veprim jashtë së drejtës ndërkombëtare — nga sanksionet te ndërhyrjet ushtarake, nga mbështetja për lëvizjet separatiste te destabilizimi politik.
Me një fytyrë negocion, me tjetrën manovron. Shtrëngon duart para kamerave, por ushtron presion pas dyerve të mbyllura.
Por shembulli më i qartë është ajo që ndodhi me dosjen bërthamore të Iranit.
Uashingtoni negocioi për vite me radhë, nënshkroi një marrëveshje në vitin 2015 dhe më pas, pa asnjë arsye ligjore, vetëm sepse një administratë e re mori një vendim të tillë, u tërhoq nga marrëveshja.
Nuk kishte asnjë shkelje nga ana e Iranit; përkundrazi, ishte fjala për një shkelje të një angazhimi ndërkombëtar nga ana e Amerikës.
Më pas, pasi ushtroi presion në nivelin më ekstrem, kërkoi të negociojë sërish; por kësaj here me kushte më të rënda dhe pa asnjë garanci.
Këtu, negociatat nuk ishin një mjet për kompromis, por një mjet shantazhi politik dhe ekonomik.
Që nga dita e parë, Republika Islamike ka kuptuar këtë të vërtetë: Amerika nuk negocion me sinqeritet, por manovron për të arritur atë që nuk mundi ta marrë me forcë.
Nuk ndërton besim, përkundrazi, mbjell fara dyshimi.
E zbukuron pushtimin, e legjitimon shtypjen dhe i përdor negociatat si një mbulesë për të ndryshuar realitetin në terren.
Për këtë arsye, qëndrimi i Iranit gjithmonë ka qenë i qartë: negociata nuk është qëllim, por një mjet që vlerësohet në peshoren e sovranitetit dhe dinjitetit.
Kur çmimi është dorëzimi, atëherë dialogu refuzohet, sepse nderi nuk shkëmbehet me iluzione.
Përderisa bota nuk e kupton këtë të vërtetë, negociatat amerikane do të mbeten një rreth i mbyllur brenda të cilit sillen popujt; ndërsa Uashingtoni do të vazhdojë të ecë në rrugën e vet, të nisë luftëra kur të dojë dhe të kërkojë “paqen” kur interesat e tij e kërkojnë, kjo është e gjitha.
Burimi : Yakın Doğu Haber