Regjimi izraelit, i cili ka përdorur gjithmonë tensionet mes vendeve të rajonit si një mundësi frymëmarrjeje për të thyer izolimin e vet dhe për të promovuar normalizimin me vendet arabe, është futur në konfuzion, ankth dhe dëshpërim për të ardhmen, ndërsa zhvillimet rajonale, veçanërisht marrëdhëniet mes Iranit dhe vendeve arabe, shkojnë drejt reduktimit të konflikteve.

Në pamundësi për të parandaluar rimëkëmbjen e marrëdhënieve midis Iranit dhe Arabisë Saudite, zyrtarët izraelitë tani të paktën po përpiqen të prishin marrëdhëniet e ringjallura të vendeve të tjera arabe me Iranin. Egjipti është një nga vendet që shprehu gatishmërinë për të përmirësuar marrëdhëniet me Iranin pas marrëveshjes së detentimit Teheran-Riyad dhe zhvilloi bisedime për këtë qëllim.

Në këtë kontekst, gazeta izraelite Yedioth Ahronoth shkroi në një raport të botuar të mërkurën se ndërsa autoritetet iraniane po përpiqeshin të përgatisnin terrenin për rifillimin e marrëdhënieve, të dërguarit izraelitë vizituan fshehurazi Kajron dhe i bënë presion presidentit egjiptian Abdulfetah al-Sisi për të ndaluar rivendosjen e marrëdhënieve Teheran-Kairo.

Shqetësimet e Izraelit u ngritën në një kohë kur u bë një përparim vitin e kaluar në lidhje me ringjalljen e marrëdhënieve Teheran-Kairo pas një ndërprerjeje katërvjeçare. Lidhur me përpjekjet e fundit për këtë çështje, disa burime thanë se janë zhvilluar bisedime mes zyrtarëve iranianë dhe egjiptianë nën ndërmjetësimin e kryeministrit irakian Muhamed Shii al-Sudani në Bagdad muajin e kaluar, si dhe në këto takime u diskutua mundësia e zhvillimit gradual të marrëdhënieve dypalëshe midis dy vendeve. Po ashtu, në muajin nëntor, kreu i Ministrisë së Mjedisit të Iranit u takua me ministrin e Jashtëm egjiptian Samih Shukri në kuadër të takimit për ndryshimet klimatike të mbajtur në Sharm el-Sheikh. Dy muaj më parë, Ministri i Turizmit i Egjiptit njoftoi se si pjesë e fushatës së qeverisë egjiptiane për të tërhequr më shumë turistë, Kajro do të sigurojë lehtësira të reja për qytetarët iranianë për të marrë viza turistike në Egjipt.

Deri më tani është bërë shumë përparim politik në mes të Iranit dhe Egjiptit. Ministri i Jashtëm iranian Husein Emir Abdullahiyan shprehu shpresën se marrëdhëniet në mes të dy vendeve do të zhvillohen më tej ditët e fundit.

Emir-Abdulahiyan tha: “Negociatat me palën egjiptiane vazhdojnë dhe marrëdhëniet me Egjiptin janë të rëndësishme për ne”.

Duke marrë parasysh këto ndërveprime, mund të thuhet se të dy vendet kanë bërë një rrugë të gjatë drejt afrimit dhe nuk ka mbetur shumë për një deklaratë zyrtare. Kjo është arsyeja se pse izraelitët nxituan në Kajro për ta parandaluar atë. Shqetësimet e sigurisë janë forca shtytëse pas ndjenjës së rrezikut të Tel Avivit nga afrimi Iran-Egjipt.

Fundi i ditëve ku Izraeli shfrytëzon tensionet rajonale

Regjimi izraelit, i cili e mbështet sigurinë e tij në varrosjen e vendeve islamike dhe arabe të rajonit në problemet e tyre të brendshme dhe në përplasjen me njëri-tjetrin, ka përdorur vazhdimisht mjedisin e tensionit në mes të Iranit dhe vendeve arabe për shtatë dekadat e fundit për të siguruar kufijtë e tij, dhe ka qenë i suksesshëm në një masë të caktuar.

Ndërsa tani, distanca e Egjiptit nga regjimi izraelit dhe qasja e Tel Avivit ndaj rivalëve të tij me efektin e zhvillimeve rajonale bëri që izraelitët të ndihen të kërcënuar. Ky shqetësim i Izraelit buron nga roli dhe pozicioni historik i Egjiptit në botën arabe dhe zhvillimet izraelito-arabe dhe palestineze.

Gjatë sundimit të Gamal Abdel Nasser, Egjipti ishte lider i botës arabe dhe nacionalizmit arab kundër pushtimit izraelit. Në atë kohë, Abdul Nasser shkëlqeu si simboli i kombeve arabe dhe lufta e tyre kundër regjimit izraelit dhe mbështetësve të tij perëndimorë, dhe Egjipti e ruajti këtë imazh mes arabëve në rajon për një kohë. Aktualisht, Kajro ka një rol udhëheqës në formësimin e politikës së botës arabe.

Përveç kësaj, popullsia e madhe dhe kushtet e favorshme gjeografike i japin Egjiptit një pozitë superiore në botën arabe dhe për shkak të politikës dinamike të Kajros në Ligën Arabe, vendi ka pasur gjithmonë një peshë në përcaktimin e qasjes dhe politikave të bllokut. Nga ana tjetër, në shekullin e kaluar Egjipti ka pasur një ndikim të madh në botën arabe, si në aspektin shkencor ashtu edhe në atë kulturor, pasi aty është nikoqir i Universitetit Al-Azhar dhe nga Egjipti janë diplomuar një numër i madh studentësh nga vendet arabe.

Egjipti ishte gjithashtu një nga themeluesit e 'Lëvizjes së të Paangazhuarve' gjatë Luftës së Ftohtë dhe ka qenë gjithmonë në qendër të fuqive lindore dhe perëndimore, të cilat e shohin vendin si një faktor balancues në marrëdhëniet e tyre në Afrikën e Veriut dhe Azinë Perëndimore. Përveç kësaj, afërsia e këtij vendi me kufijtë e Palestinës së pushtuar, që është problemi më i madh i botës myslimane, e ka vënë Kajron në qendër të vëmendjes për të luajtur një rol në këtë konflikt rajonal.

Egjipti nënshkroi marrëveshjen e paqes të Camp David me regjimin izraelit në vitin 1978 dhe që nga ajo kohë ka përparuar drejt afrimit me Tel Aviv. Duke vepruar në këtë mënyrë, ai ka shërbyer si një levë politike për izraelitët, një urë lidhëse për botën arabe, një katalizator për bisedimet izraelito-palestineze dhe një mbështetës i marrëveshjeve të frytshme si Marrëveshja e Oslos dhe Nisma Arabe e Paqes e vitit 2002.

Në dekadën e fundit, kryeministri Benjamin Netanyahu dhe zyrtarë të tjerë izraelitë janë afruar më shumë me arabët, duke ndjekur një politikë iranofobike, veçanërisht pas fillimit të krizës siriane, madje disa shtete arabe janë shtyrë të normalizohen nën presionin amerikan. Megjithatë, zhvillimet e muajve të fundit nuk shkuan ashtu siç donte Izraeli.

Pas përmirësimit të marrëdhënieve në mes të monarkive të Gjirit Persik dhe Iranit dhe përmirësimit të pritshëm të marrëdhënieve me Jordaninë dhe Egjiptin, Izraeli do të pengohet të përfitojë nga kushtet e tensionuara. Mes përpjekjeve të SHBA-së dhe Izraelit për të formuar një koalicion rajonal kundër Iranit vitin e kaluar, qeveria egjiptiane njoftoi se nuk do të merrte pjesë në asnjë koalicion ushtarak kundër Teheranit dhe ndryshe nga monarkitë arabe gjatë dekadës së fundit, Kajro është përpjekur të jetë konservatore ndaj Iranit.

Në qoftë se Egjipti rifillon marrëdhëniet me Iranin, rrethimi i sigurisë mbi okupimin izraelit do të forcohet më tej, gjë që mund të jetë e rrezikshme për Tel Avivin në një kohë kur kushtet në territoret e pushtuara janë jashtëzakonisht të tensionuara.

Egjipti po largohet nga Tel Avivi

Egjipti ishte vendi i parë arab që nënshkroi një marrëveshje pajtimi me regjimin izraelit dhe gjithmonë ka punuar me Tel Avivin për të pajtuar më shumë vende arabe për të lehtësuar presionin publik. Prandaj, qeveria egjiptiane ka një rol të spikatur në normalizimin arabo-izraelit dhe, me fjalë të tjera, ka qenë lehtësuese e marrëdhënieve politike arabo-izraelite. Megjithatë, në muajt e fundit, për shkak të politikave të Izraelit për zgjerimin e pushtimit dhe për afrimin e arabëve me Iranin, projekti i normalizimit ka rënë në vend dhe kjo shihet si një kërcënim serioz për Tel Avivin, i cili kërkoi të izolonte Republikën Islamike të Iranit duke u bërë aleat me arabët, por tani e gjen veten në një rrethim sigurie. Pra, për izraelitët, qasja e Egjiptit ndaj Iranit do të thotë humbje e një aleati të mirë në botën arabe.

Për më tepër, Egjipti ka luajtur rolin e një zone tampon midis grupeve terroriste dhe territoreve të pushtuara për katër dekadat e fundit, duke i mbajtur militantët në shkretëtirën e Sinait larg kufijve izraelitë dhe izraelitët vlerësojnë dashamirësinë e Egjiptit. Por izraelitët e konsiderojnë largimin e Kajros nga Tel Avivi një kërcënim për kufijtë e tyre haptazi të rremë.

Përveç kësaj, Egjipti ka luajtur gjithmonë rolin e ndërmjetësit në tensionet me grupet e rezistencës palestineze, dhe me të vërtetë udhëheqësit izraelitë po përdorin kapacitetin e Egjiptit për të mbrojtur sigurinë e kolonëve. Megjithatë, këto ditë, marrëdhëniet e qeverisë egjiptiane me regjimin izraelit janë të tensionuara dhe Kajro po përpiqet të zgjerojë bashkëpunimin me Iranin për të ushtruar presion mbi Tel Aviv-in dhe për ta detyruar atë të heqë dorë nga planet e saj të diskutueshme kundër palestinezëve. Prandaj, me marrëveshjet diplomatike të nënshkruara ndërmjet Iranit dhe Arabisë Saudite, Irani ka mundësi të rifillojë marrëdhëniet me Kajron dhe përparimi në këtë fushë varet nga heqja e pengesave dhe pasigurisë dhe krijimi i një atmosfere të përshtatshme për eliminimin e tensioneve të kaluara. Duke marrë parasysh vullnetin dhe vendosmërinë serioze të të dyja palëve, kjo çështje nuk duket e paarritshme.

Frika nga forcimi i Boshtit të Rezistencës

Një çështje tjetër e rëndësishme është se për izraelitët, fuqizimi i Iranit në Egjipt do të nënkuptojë forcimin e Frontit të Rezistencës pikërisht pranë tij. Zhvillimi i marrëdhënieve midis Iranit dhe Egjiptit, pavarësisht marrëdhënieve diplomatike, do t'i hapë rrugën partneritetit ekonomik midis dy vendeve dhe kompanitë iraniane do të mund të investojnë në sektorin ekonomik të Egjiptit, i cili nuk ka ecur mirë vitet e fundit, falë ekspertizës dhe teknologjisë së tyre. Prania e fortë politike dhe ekonomike e Iranit, i cili është mbështetësi më i madh i Palestinës në Egjipt, do të shkaktojë më shumë ndërveprim midis vendeve islamike kundër pushtimit, gjë që është vërejtur mirë në muajt e fundit.

Nga ana tjetër, duke qenë se Egjipti ka një kufi të përbashkët me Rripin e Gazës, Tel Avivi i frikësohet një afrimi Teheran-Kairo, nga frika se investimet iraniane rreth Portës Kufitare Rafah do të kontribojnë në rritjen e rajonit. Ndërsa Gaza ka qenë nën një rrethim mbytës që nga viti 2007, krijimi i avantazheve ekonomike në Rafah do të çlirojë qytetarët e Gazës nga kontrolli i tyre i sigurisë dhe ekonomik dhe do të shtojë ndihmën iraniane dhe egjiptiane për rajonin palestinez. Një rezistencë më e fortë e Gazës do të zbutte planet e Izraelit për të ushtruar presion ndaj Gazës. Palestinezët, të cilët kanë krijuar një ekuacion parandalues ​​kundër Tel Avivit duke zhvilluar aftësitë e tyre raketore dhe mjetesh ajrore pa pilot, gjithashtu do të konsolidojnë fuqinë e tyre nëse marrin ndihmë nga tokat egjiptiane dhe kostoja do të jetë e rëndë për izraelitët.