Akademiku afgan Javad Sultani shpjegoi se burimi i problemeve të Afganistanit është Amerika.

Javad Sultani, Anëtar i Fakultetit të Departamentit të Sociologjisë të Universitetit Kabul Ibn Sina, iu përgjigj pyetjeve të Gazetarit Arif Yakubi nga 'Kabulica Media' në lidhje me problemet themelore të Afganistanit.

Ajo që Dr.Javad Sultani tha në këtë intervistë që u publikua shumë kohë më parë ka një rëndësi të madhe për të kuptuar më mirë zhvillimet që po ndodhin në Afganistan sot.

Javad Sultani kundërshtoi deklaratat e gazetarit Arif Yakubi i cili kishte thënë “Këto që po i thoni ju, i thonë edhe talebanët?”:

 “Ndoshta, nëse talebanët po i thonë ato fjalë, ata po thonë të vërtetën. Nuk ka kuptim të thuhet se gjithçka që thonë talebanët është e rreme. Më lejo të shpjegohem:

Së pari, xhihadi ishte një projekt amerikan. Ishte një projekt amerikan dhe arab. Ne hymë në një luftë të tillë për shkak të ndërhyrjes së tyre, saqë 2 milionë njerëz tanë vdiqën. Vendi u shkatërrua, ushtria u shkatërrua, institucionet u shkatërruan, atdheu u shkatërrua. Pastaj Amerika erdhi dhe mbështeti talebanët.

Ai mbështeti talebanët si një antidot për të dobësuar grupet muxhahidine që ai kishte prodhuar më parë për projektin e tij. Për vite me radhë, talebanët ishin fokusi i syve të amerikanëve dhe perëndimorëve.

Talibanët kryen gjenocid etnik dhe dogjën vendin me gjenocid etnik dhe kulturor. Kur dëmi arriti tek ata (amerikanët), ata nuk mund ta kontrollonin atë dhe ndërhynë drejtpërdrejt. Deri dje, talebanët ishin terroristë; por sot e shihni që ata janë duke darkuar rreth një tryeze.

Nëse xhihadi dhe talebanët ishin në dobi të shoqërisë afgane, pse nuk sollën asgjë tjetër veç varfërisë, korrupsionit, shkatërrimit, injorancës dhe dhunës?

- Arif Yakubi: Por nuk është e gjitha Amerika…

- Dr. Javad Sultani: E gjitha është Amerika. E gjithë kjo nuk do të kishte ndodhur nëse nuk do të ishte për mbështetjen politike të Amerikës, paratë e Amerikës, inteligjencën e Amerikës dhe planet dhe programet afatgjata të Amerikës për Lindjen e Mesme dhe Azinë Qendrore.

Sepse askush nuk do t'i japë miliarda dollarë grupeve terroriste për të terrorizuar. Asnjë vend tjetër nuk do ta bënte këtë, sistemi ekonomik nuk ka një kapacitet të tillë.

- Arif Yakubi: Sa para kanë marrë amerikanët nga Afganistani që kur erdhën në Afganistan, a keni një numër për këtë?

- Dr. Javad Sultani: Sipas logjikës së shoqërisë kapitaliste, nuk shpenzohen miliarda dollarë për të shkuar në një vend ku nuk ka përfitim. Nuk ka mundësi për një gjë të tillë. Unë mendoj se "xhihadi" këtu është shumë më fitimprurës për kompanitë kapitaliste sesa për kompanitë si Boeing, Airbus ose Microsoft.

- Arif Yakubi: Si e dini këtë?

- Dr. Javad Sultani: Është e thjeshtë, ata i vunë zjarrin Lindjes së Mesme tani. Shikoni, ata mbajtën një takim në Dubai për rindërtimin e qytetit të Mosulit. Në atë takim, ata deklaruan se nevojiten 130 miliard dollar për rindërtimin e Mosulit.

A mendoni se materialet që do të përdoren për rindërtimin e këtij qyteti, i cili u shkatërrua brenda një viti, do të merren nga Iraku? Jo, kompanitë e huaja dhe tregjet e huaja do ta bëjnë këtë, nga konsulentët e tyre deri tek materialet e tyre më themelore. Me një fjalë, ekonomia e luftës është një ekonomi që frenon në krizën kapitaliste.

- Arif Yakubi: Shih, zoti Sultani, është e pamundur që një sociolog ose një edukator i sociologjisë të mos e dijë se lufta, dhuna, shfaqja e talebanëve dhe al-Kaedës varen nga faktorë të brendshëm si faktorët e jashtëm, faktorët kulturorë dhe fetarë. Shumë çështje lidhen edhe me gjeografinë dhe atë vend. Dhe megjithëse këto janë shumë komplekse, ju po flisni vetëm për një faktor.

- Dr. Javad Sultani: Nuk është e komplikuar, ky ndërlikim bëhet për të fshehur fakte të qarta dhe konkrete. Kompleksiteti është një metodë e përdorur për të mbuluar çështjen. Ku është kompleksiteti në këtë? Shikoni, ju vini me një plan dhjetëvjeçar dhe shkatërroni gjashtë ose shtatë vendet e Boshtit të Rezistencës në Lindjen e Mesme dhe i ktheni ato në epokën e gurit. Çfarë kuptoni ju me këtë?

Çështja është shumë e qartë, shikoni, po jua them si shembull. Ku i merr ISIS raketat e tij TOW? A po prodhon ISIS raketa TOW? A mund të prodhojë ISIS raketa Cornet? A mund të prodhojë ISIS dronë? Sigurisht që jo!

-Arif Yakubi: Në qytetet e Afganistanit, në Ghazni dhe në Mazar-i-Sharif, ka njerëz që i presin kokën një personi. Amerika nuk ka asnjë rol këtu.

- Dr. Javad Sultani: Sigurisht që ka. Shikoni, kur të lexoni për shfaqjen e ISIS në Irak, do të shihni se 90 përqind e themeluesve, strategëve dhe burrave në fushën dhe administratën e ISIS ishin mbajtur në burgjet amerikane për njëfarë kohe.

Burgu i Amerikës në Bagram ishte një qendër e prodhimit terrorist në kuptimin e vërtetë të fjalës. Nga njëra anë, kishte tortura dhe poshtërime, nga ana tjetër, kishte Kuran, sexhde lutjeje, namaz, etj. Si është dalja nga këtu?

Ju nuk keni nevojë të krijoni një universitet dhe të trajnoni talebanët atje. Mjafton t’i bësh njerëzit të mos mendojnë për asgjë tjetër përveç dhunës.

- Arif Yakubi: I dashur Sultan, ti jep mësim në një nga universitetet private në Kabul. Ju erdhët dhe filluat të jepnit mësim pasi Amerika erdhi këtu.

- Dr. Javad Sultani: Ky nuk është hiri i Amerikës. Amerikanët e morën vendin tonë në duart tona, çfarë po thoni! Çfarë themi ne, xhihadi ishte një projekt amerikan. Nëse ata do të lëshonin, qeveria do të kishte vazhduar, çfarë do të kishte ndodhur me Afganistanin? Çfarëdo që ndodhi me vendet në Azinë Qendrore do të ndodhte. Shkoni tani, shkoni në Bukhara, Hucend, Khwarezm, Samarkand tani.

- Arif Yakubi: Por ka një kundërshtim në fjalët tuaja. Ju keni thënë gjithashtu gjëra negative për autoritetin kombëtar të Afganistanit më parë.

- Dr. Javad Sultani: Jo, përkundrazi, kush është kujdestari i autoritetit kombëtar? Forcat e jashtme. Kush janë njerëzit me autoritet kombëtar në Afganistan? Nuk ka asnjë kontradiktë në atë që kam thënë. Ka një pazar historik në Afganistan nga Shah Shuja deri më sot. Dokumenti i kësaj është e gjithë historia e Afganistanit. Thelbi i këtij shkëmbimi është ky: ju më shpallni lidhjen tuaj, dhe unë do të njoh kurorën dhe fronin tuaj si qeveri zyrtare.

Arif Yakubi: Pyetja e fundit. Ju thatë më parë se vendet e huaja po punojnë dhe luftojnë për interesat e tyre kombëtare. Amerika gjithashtu shkoi në vende të tjera për interesat e veta, erdhi në Afganistan. Ndërsa kjo çështje është aq e qartë, a ka ndonjë problem në dëgjimin e fjalëve të të tjerëve aq shumë dhe përgatitjen për të zbatuar ato që ju i quani planet e mëdha të Amerikës? A nuk ka diçka që nuk shkon me atë që e quajnë amerikanët?

- Dr. Javad Sultan: Po, natyrisht, unë them se amerikanët në veçanti, evropianët në përgjithësi, përfitojnë nga injoranca, dekadenca dhe prapambetja e vendeve islame për të siguruar interesat e tyre politike dhe shoqërore. Ata e kanë kthyer injorancën këtu në një tregti vdekjeje. Po, është një fakt, ata rekrutojnë burrat e tyre nga këtu. Por si do të luftojë nëse nuk u jepet mundësia? Më lejoni t'ju them diçka shumë të thjeshtë. Talibanët nuk kanë fabrikë pushkësh apo municionesh. Nuk ka makina për shtypjen e parave. Pra, si luftojnë ata për 20 vjet, ku i gjejnë? Nëna e luftës është ekonomia. Një fuqi malore, beduine, e prapambetur; Ku e gjejnë talebanët, një grup i huaj për industrinë, tregtinë, fabrikat dhe tregjet, këtë ekonomi lufte? E gjithë kjo me plaçkitjen e njerëzve?

- Arif Yakubi: Me gjeografinë dhe kushtet aktuale, a mendoni ju se Afganistani mund të përmirësohet me mjetet e veta, nëse nuk ka ndihmë dhe mbështetje të huaj nga vendet e huaja?

- Dr. Javad Sultani: Para së gjithash, kjo pyetje në vetvete është e gabuar. Kështu që ju na shikoni në luftë, sepse pa ndihmën tuaj ne nuk mund të mbijetojmë! A ndodh një gjë e tillë? Amerika ka shkatërruar një vend për interesat e veta për shkak të kontradiktave të epokës së Luftës së Ftohtë dhe kërcënimeve që ka marrë nga Lufta e Ftohtë. Kjo nuk e lejoi vendin të përparojë në zhvillimin e tij natyror. Kjo është shumë e qartë.

E shihni se çfarë tha Trump, Clinton, Obama. Ata thonë shumë qartë: Xhihadi ishte projekti i Kissinger dhe ne nuk humbëm rastin për ta bërë Afganistanin Vietnamin e rusëve. Ne kemi paguar për këtë. Këto u thanë shumë hapur në debatet e zgjedhjeve presidenciale amerikane.

A nuk e keni dëgjuar Trumpin të thotë " Obama is the father of ISIS" pra, Obama është babai i ISIS-it?