Grupet e armatosura siriane, të cilat sulmuan qeverinë më 27 nëntor, arritën në Damask të dielën dhe pushtuan të gjitha qendrat e sigurisë dhe ushtarake në vend.

Dëshmitarët okularë duke folur për CNN thanë se grupet e armatosura hynë në kryeqytetin Damask pa hasur në ndonjë rezistencë nga ushtria. Ndërsa grupet e armatosura hynë në kryeqytet, shefi i Shtabit të Përgjithshëm sirian u njoftoi komandantëve dhe oficerëve se qeveria e Bashar Asadit ishte shembur.

Sipas raportimeve të mediave, shumë ushtarë të ushtrisë braktisën pozicionet e tyre dhe lanë qendrat komanduese të pambrojtura. Ndër vendet më të rëndësishme të evakuuara nga personeli ishin shtabi i inteligjencës ushtarake dhe ndërtesa e selisë së përgjithshme në Sheshin Umajad. Në imazhet që qarkullojnë në rrjetet sociale, ushtarët e ushtrisë siriane shihen duke hequr uniformat e tyre ushtarake dhe të veshur me rroba civile ndërsa opozita përparon drejt kryeqytetit.

Kryeministri i Asadit, Mohammed Al Jalali, njoftoi se këshilli i ministrave do të mblidhet të dielën për të ndërmarrë hapat e nevojshëm për dorëzimin e pushtetit. Ai tha se ishte "i gatshëm të punojë me këdo që populli sirian do të zgjedhë".

Deklarata e opozitës së armatosur

Zyra e Çështjeve Politike të opozitës së armatosur njoftoi në një deklaratë se kishte marrë kontrollin e Damaskut dhe shtoi: “Siria e lirë është e gatshme të forcojë marrëdhëniet e saj me të gjitha vendet vëllazërore dhe mike mbi bazën e respektit të ndërsjellë dhe interesave të përbashkëta. Ne do të përpiqemi të luajmë një rol konstruktiv në rajon dhe në botë për të garantuar sigurinë dhe stabilitetin.”

Deklarata përfshinte edhe këto deklarata: “Çlirimi i Sirisë shënon fillimin e një epoke të re në reformat ekonomike. Ne do të vendosim prioritete për zhvillimin e sektorëve jetikë, krijimin e vendeve të punës dhe inkurajimin e investimeve kombëtare dhe ndërkombëtare. Duke iu drejtuar refugjatëve sirianë anembanë botës, këto grupe thanë: “Siria po ju pret në mënyrë që të gjithë të jetojnë së bashku në paqe dhe drejtësi në Sirinë e re”.

Opozita e armatosur deklaroi gjithashtu në një deklaratë të shkurtër pas marrjes së televizionit kombëtar se ishte në kontroll të kryeqytetit. Ata gjithashtu u bënë thirrje personave të armatosur dhe të gjithë sirianëve që të mbrojnë shërbimet publike. Ata shtuan se të arrestuarit janë liruar.

Al Jazeera raportoi se forcat policore të opozitës siriane hynë në Damask për të siguruar pjesë të kryeqytetit. Disa burime të lajmeve raportojnë se ka kaos në pjesë të ndryshme të Sirisë dhe pallati presidencial është grabitur.

Për shkak të paqëndrueshmërisë politike dhe të sigurisë në Siri, opozita e armatosur u bëri thirrje njerëzve nga xhamitë që të qëndrojnë në shtëpitë e tyre dhe të mos dalin jashtë. Pavarësisht kësaj, mijëra njerëz u mblodhën me makina dhe në këmbë drejt Sheshit Umayyad në kryeqytet për të festuar, duke ngritur parulla lirie.

Edhe statujat e babait të Bashar Asadit, Hafez Assad, u rrëzuan gjithashtu dhe kundërshtarët shkatërruan posterët e dyshes kudo. Në lagjet e vjetra të Damaskut, një grup të rinjsh ngritën slogane: "Populli sirian është një i tërë".

Assad po shkon në një destinacion të panjohur

Me rënien e Damaskut, filluan të dalin lajme kontradiktore për fatin e Bashar Asadit. Ende nuk ka asnjë informacion për vendndodhjen e tij dhe disa burime thonë se ai është larguar nga Damasku dhe ka shkuar në një vend të panjohur, ndërsa të tjera thonë se mund të ketë shkuar në Rusi.

Pasi ushtria siriane u tërhoq nga qyteti i Homsit dje, opozita siriane pretendoi se një aeroplan rus u ngrit nga aeroporti i Damaskut të dielën në mëngjes dhe fluturoi drejt bazës ajrore Hmeymim në bregdetin sirian.

Grupet e armatosura gjithashtu po hetojnë dhe marrin në pyetje oficerët dhe forcat e inteligjencës për të mësuar vendndodhjen e saktë të Assadit, por duket se Assad u largua nga vendi pa dijeninë e zyrtarëve qeveritar.

Kryeministri sirian, i cili aktualisht drejton vendin, i tha Al Arabiya: “Unë nuk e di se ku është Assad apo kur u largua nga Siria. Unë u takova për herë të fundit me Assadin të shtunën në mbrëmje’’. Mësohet se edhe ministri sirian i Mbrojtjes është larguar nga vendi me Asadin për t'i shpëtuar dënimit të mundshëm nga opozita.

Fjalimi i parë i Al Jolanit

Abu Mohammed Al-Jolani, lideri i Tahrir Al-Sham, forca kryesore që përmbysi Asadin dhe aktualisht njeriu më i rëndësishëm në Siri, përmblodhi situatën e sigurisë dhe politike në Siri në fjalimin e tij të shkurtër. Al-Jolani, emri i vërtetë i të cilit është Ahmed al-Sharaa, i udhëzoi të gjithë militantët në Damask që të mos hyjnë në institucionet publike sepse "këto institucione i përkasin kombit të madh të Sirisë".

“Këto institucione do të jenë nën mbikëqyrjen e ish-kryeministrit deri në transferimin zyrtar të pushtetit. Nuk kemi mosmarrëveshje me qeverinë e kaluar dhe kjo qeveri do të vazhdojë detyrën dhe detyrat e saj. Nga sot, në Siri fillon një proces i ri i bazuar në bashkëjetesën paqësore dhe sundimin e ligjit. Së bashku, ne do të plotësojmë tablonë e fitores së revolucionit më të madh në historinë moderne," tha ai. Ai i ndaloi luftëtarët të qëllojnë në ajër për të parandaluar panikin e publikut dhe për të siguruar që paqja të mbizotërojë në Siri.

Hadi Al-Bara, lideri i opozitës siriane, tha në një deklaratë për Al Jazeera se opozita do të takohet me vendet arabe, evropianët dhe OKB-në për fazën tjetër.

Siria ishte një bastion kundër Izraelit

Me rënien e Damaskut në duart e opozitës, vëzhguesit po bëjnë parashikime të ndryshme për të ardhmen e vendit arab.

Në një intervistë me Alwaght, Sayyed Hadi Afghahi, një ekspert për marrëdhëniet e Azisë Perëndimore, vuri në dukje rolin kyç që Siria ka luajtur në Boshtin e Rezistencës, një bllok rajonal i udhëhequr nga Irani që kundërshton politikat koloniale dhe ekspansioniste të Izraelit dhe Amerikës në Dekadat e kaluara ai tha: “Siria ka qenë një mbështetëse e kauzës palestineze për vite me rradhë dhe një parajsë për shumë grupe xhihadiste palestineze. Ai kurrë nuk u përkul para presioneve të SHBA-së dhe regjimit sionist për të nënshkruar një marrëveshje të ngjashme me Marrëveshjet e Camp David dhe Luginën e Jordanit. Ai ka qenë një mbështetës i Boshtit të Rezistencës, veçanërisht i Hezbollahut në Liban, në konfliktet e tij me regjimin sionist.’’

Duke komentuar rrjedhën e zhvillimeve politike dhe të sigurisë në Siri pas shpërthimit të luftës civile në vitin 2011 dhe sesi grupet e armatosura arritën të merrnin pushtetin në Damask, Afghahi tha se pasi lufta civile u fitua me mbështetjen e aleatëve të saj, Iranit, Hezbollahut dhe Rusisë, Rusia e kreu procesin politik në kuadër të Formatit të Astanës dhe Formatit të Soçit. Përfaqësuesit e Rusisë, Iranit dhe Turqisë nënshkruan këto dokumente dhe qeveria e Asadit pranoi disa detyrime për të bërë ndryshime strukturore dhe për të hapur hapësirën politike për pjesëmarrjen e opozitës së moderuar.

Duke thënë se Turqia nuk i zbaton premtimet e saj në praktikë, Afghahi tha se pas nënshkrimit të marrëveshjeve të Astanës dhe Soçit, Turqia u premtoi grupeve terroriste dhe të armatosura që të lënë armët dhe të hyjnë në zonën e sigurt dhe se nëse duan të marrin pjesë në procesi në Siri, mjedisi do të përgatitet për këto grupe dhe kundërshtarë. Por fatkeqësisht Turqia ka ambicie rajonale në Siri. Shtojini kësaj edhe neglizhencën e qeverisë siriane dhe aleatëve të saj, që çoi në përfshirjen e Izraelit, Shteteve të Bashkuara dhe disa monarkive arabe të Gjirit Persik në krizën e Aleppos.

Nuk ka nevojë për një prani serioze iraniane në Siri

I pyetur se pse Irani nuk luajti një rol serioz në krizën e fundit siriane siç luajti dhjetë vjet më parë, z. Afghahi tha se, duke marrë parasysh rrjedhën e zhvillimeve rajonale dhe qëndrimet e Turqisë dhe vendeve të tjera ndaj krizës siriane, Irani ka një rol në zgjidhjen e problemeve në Siri dhe arritjen e paqes dhe pajtimit kombëtar. Prandaj, prania e Iranit ishte e kufizuar në këshilla ushtarake dhe zgjidhje diplomatike. Kohët e fundit Republika Islamike ka bërë përpjekje serioze. Vizitat e fundit në Siri të ministrit të Jashtëm Abbas Arakchi dhe Ali Larijani, këshilltarit të liderit fetar të Iranit Ayatollah Seyyed Ali Khamenei dhe mesazhet e dërguara nga udhëheqësi fetar për Asadin kishin për qëllim këtë.

Siria hyri në një tunel të errët

I pyetur se si e sheh të ardhmen politike të Sirisë, zoti Afghahi tha se e ardhmja e Sirisë në fakt ka hyrë në një tunel të errët sepse 37 grupe u përfshinë në përmbysjen e Asadit dhe secili prej tyre do të ndjekë planet e veta specifike. Shumica e këtyre grupeve janë jo-siriane dhe secili dëshiron një pjesë. Disa janë kundër regjimit izraelit, disa mbështesin regjimin izraelit, disa kërkojnë pavarësinë, disa duan të ndajnë Sirinë dhe disa kërkojnë konfederatë. Këto janë zhvillime të vazhdueshme brenda Sirisë. Do të presim dhe do të shohim se ku do të përfundojë, dhe për momentin komandanti i forcave të Tahrir al-Sham ka njoftuar se do të lejojë formimin e një qeverie kalimtare në të ardhmen dhe se këtë duhet ta bëjë kryeministri aktual sirian.

Kampi i rezistencës vazhdon misionin e tij pa Sirinë

Duke vlerësuar kushtet e Boshtit të Rezistencës pa degën e tij siriane, Afghahi deklaroi se ka disa boshllëqe në komunikimin me Boshtin e Rezistencës. Megjithatë, grupet e Rezistencës janë ende aktive dhe Republika Islamike e Iranit vazhdon t'i mbështesë ato, sepse qëllimi dhe misioni kryesor i Boshtit të Rezistencës dhe Iranit nuk është asnjë nga këto vende. Qëllimi kryesor është kundërshtimi i regjimit izraelit dhe dëbimi nga rajoni i forcave amerikane, të cilat janë burimi i pasigurisë dhe trazirave në rajon. 

Burimi : Al Waght