Në mbrëmjen e 9 qershorit, ministrat e kabinetit të luftës izraelite, Benny Gantz dhe Gadi Eisenkot njoftuan dorëheqjen e tyre nga qeveria e jashtëzakonshme. Ky nuk është një hap i bërë nga dy ministra lufte në një qeveri që shkon drejt fitores. Por, pikërisht e kundërta. Këta ministra të dorëhequr e vlerësojnë kryeministrin Benjamin Netanyahu se "na pengon të shkojmë drejt fitores së vërtetë".

Me dorëheqjen, Gantz dhe Eisenkot synojnë të arrijnë dy qëllime kryesore. Së pari, ata duan të lehtësojnë presionin ndaj Netanyahut për të pranuar një marrëveshje për të ndaluar luftën, e cila me siguri është një strategji e koordinuar me Uashingtonin.

Së dyti, duke qenë ndër zyrtarët izraelitë më të ditur për gjendjen e luftës, ata zgjodhën të hidheshin në anije, duke parashikuar se këmbëngulja e Netanyahut për të zgjatur luftën do të çonte vetëm në katastrofë të mëtejshme. Në terma ushtarakë, kjo do të thotë se ata konsiderojnë se operacionet e Izraelit në Gaza kanë "arritur kulmin".

Izraeli në kulmin e tij

Në vitin 1992, Komanda e Forcave Tokësore Amerikane dhe Kolegji i Shefave të Përbashkët të Shtabit të Studimeve të Avancuara Ushtarake botoi një artikull të titulluar "Pika Kulmore e Ushtrisë Amerikane dhe Doktrina Taktike". Ky artikull argumenton se arti i sulmit në çdo nivel është të arrish objektiva kritikë përpara se të arrish majat. Nga ana tjetër, arti i mbrojtjes është të përshpejtosh pikën kulmore të sulmit dhe të përgatitesh për të sulmuar kur të arrijë pika kulmore. Pra, cila është pika kulmore?

Teoricieni i luftës Carl von Clausewitz e përcaktoi kulmin si pikën në të cilën përparimi ushtarak bëhet politikisht shkatërrues pasi ka arritur gjithçka që mund të arrijë. Përtej kësaj pike, veprimi i mëtejshëm sulmues rrezikon përfitimet e mëparshme. Në veprën e tij Rreth Luftës (On War) , Clausewitz shpjegon se tejkalimi i pikës kulmore jo vetëm që nuk kontribuon në sukses, por është gjithashtu i dëmshëm dhe shkakton reagime joproporcionale.

Deklaratat e fundit të Sekretarit Amerikan të Shtetit Antony Blinken pasqyrojnë se Izraeli ka arritur këtë kulm në Gaza. Në një intervistë në mes të majit, Blinken tha për ushtrinë izraelite: "Edhe nëse hyn në Rafah dhe kryen një operacion të rëndë, do të mbeten mijëra të armatosur nga Hamasi", "Ne pamë kthimin e Hamasit në zonat që Izraeli spastroi në veri, madje edhe në Khan Younis".

Sipas vlerësimit të Blinken, përpjekjet e vazhdueshme ushtarake të Izraelit në Gaza do të dështojnë për të arritur ndonjë objektiv të mëtejshëm, duke treguar se ai ka arritur kulmin e tij dhe duhet të ndalojë luftimet për të parandaluar gërryerjen e përfitimeve të tij taktike.

Pasi ka arritur kulmin e tij, Izraeli ka dy opsione: ose t'i japë fund luftës me dëmin më të vogël të mundshëm, e që Uashingtoni po aplikon një hartë rrugore që i ofron Izraelit normalizim me Arabinë Saudite dhe një qasje më të butë për eliminimin e rezistencës në Gaza, ose të vazhdojë përpjekjet e tij ushtarake, të cilat ka të ngjarë të thellojnë humbjen e tij strategjike.

Ku po shkon Izraeli?

Ndërsa Netanyahu vazhdon luftën, shtohen edhe indikacionet se Izraeli po shkon drejt një disfate strategjike. Dorëheqjet e Gantz dhe Eisenkot pasqyrojnë ndarjen e brendshme në rritje të shkaktuar nga dështimi për të arritur objektivat ushtarake.

Situata në frontin verior të Palestinës së pushtuar, në kufirin e Izraelit me Libanin, po përkeqësohet me shpejtësi. Në muajin mars, ministri izraelit i mbrojtjes Yoav Galant paralajmëroi se një armëpushim në Gaza nuk do të ndikonte në qëllimin e Izraelit për të mbajtur Hezbollahun larg kufirit të tij verior. Në muajin shkurt, Galant njoftoi se Izraeli do të vazhdojë të synojë Hezbollahun edhe nëse do të kishte një armëpushim në Gaza. Megjithatë, operacionet e Rezistencës Libaneze u shtuan pas deklaratave të Galantit, duke treguar guximin në rritje të Hezbollahut.

Sipas një raporti të përgatitur nga Alma Center for Israeli Research, maji i vitit 2024 ishte dëshmitarë i sulmeve më intensive të Hezbollahut kundër Izraelit që nga tetori 2023, me 325 sulme, mesatarisht 10 në ditë. Ka pasur po ashtu edhe një rritje të konsiderueshme të raketave antitank dhe mjeteve ajrore pa pilot të përdorura atë muaj.

Ndërsa përdorimi i armëve antitank u rrit në 95 nga 50 sa kishte në muajin prill, numri i incidenteve të mjeteve ajrore pa pilot u rrit në 85 nga 42 sa kishte në muajin e kaluar. Ka pasur edhe një rritje më shumë se 12 fish të numrit të sulmeve me dronë kundër Izraelit në katër muajt e fundit. Edhe numri i sulmeve me raketa tregoi po ashtu një prirje të lehtë në rritje dhe Hezbollahu kreu 139 sulme, krahasuar me 128 që kishte kryer një muaj më parë.

Duket se këto shifra do të rriten edhe më shumë. Më 12 qershor, media hebraike raportoi një sulm masiv me 200 raketa nga Libani, duke përfshirë një salvo prej 100 raketash breshëri, në një shfaqje të madhe force kundër objektivave izraelite në Lartësitë e Golanit dhe Safadin e pushtuar. Ky sulm u vlerësua si sulmi më i madh raketor i kryer nga Hezbollahu deri më sot. Sipas gazetës hebraike Maarivm të nesërmen, më 13 qershor, Hezbollahu nisi edhe një herë një sulm masiv të kombinuar prej të paktën 150 avionësh sulmues, ATGM dhe raketa mbi objektivat ushtarake izraelite në Golanin dhe Galilenë e pushtuar – në më pak se 30 minuta. Një burim i Hezbollahut tha për Al Jazeera se rezistenca libaneze sulmoi të paktën 15 pika ushtarake në të njëjtën kohë.

Rezistenca libaneze nisi operacionin më të madh të mjeteve ajrore pa pilot që nga fillimi i luftës më 10 qershor dhe theu një rekord të dytë disa ditë më vonë.

Edhe pse përshkallëzimi i Hezbollahut këtë javë duket se është i lidhur drejtpërdrejt me vrasjen e komandantit të lartë të Izraelit 'Abu Talib', grupi ka treguar se nuk do të hezitojë të përshkallëzohet kur të jetë e nevojshme dhe se posedon retorikën që përputhet me këtë. Kryetari i Këshillit Ekzekutiv të Hezbollahut, Hashim Safieddine, iu drejtua atentatorëve në ceremoninë e varrimit:

Nëse armiku izraelit po bërtet dhe rënkon për shkak të vuajtjeve të tij në Palestinën veriore, le të jetë i përgatitur të qajë dhe të vajtojë. Armiku është ende në një gjendje marrëzie dhe nuk ka mësuar nga përvojat e kaluara ku beson se vrasja e liderëve dobëson rezistencën, por përvoja ka vërtetuar se sa më shumë drejtues të martirizohen, aq më e vendosur dhe më e rrënjosur bëhet rezistenca.

Operacione të tilla efektive të rezistencës ndryshuan qëndrimin e izraelitëve, të cilët, megjithë retorikën e tyre luftarake publike, ishin të bindur se një armëpushim në kufirin e tyre verior ishte urgjentisht i nevojshëm. Por kjo do të kërkonte gjithashtu një ndalesë të plotë të luftës së Tel Avivit kundër Gazës, gjë të cilën koalicioni qeverisës i krahut të djathtë duket ende ngurrues për ta pranuar.

Izraelitët kishin bërë më parë shumë përpjekje për të ndarë ngjarjet në Libanin jugor nga lufta e Gazës, por megjithatë, tani shumica kanë filluar të pranojnë më në fund ndikimin e sulmeve të Hezbollahut në operacionet e Izraelit në Gaza dhe faktin se frontet e Rezistencës Palestineze - Libaneze janë një.

Implikimet strategjike

Ish kreu i Mossadit, Haim Tomer pranoi hapur se hapja e frontit libanez nga Hezbollahu e pengoi Izraelin të fitonte një avantazh të rëndësishëm në konfliktin në Rripin e Gazës.

Edhe zyrtarët izraelitë të cituar nga Israel Broadcasting Corporation,  sinjalizuan gjithashtu se Tel Avivi nuk mund të sigurojë një zgjidhje në veri pa arritur një marrëveshje në Gaza. Madje edhe aleatët e Tel Avivit po vien në të njëjtën linjë: Uashingtoni ka filluar ta bëjë ndalimin e aktiviteteve ushtarake në Palestinën veriore të pushtuar dhe ta bëjë atë pjesë të strategjisë së tij më të gjerë për të bindur Izraelin të ndalojë luftën në Gaza.

Përcaktimi i rezistencës në Gaza dhe operacionet efektive sulmuese nga frontet mbështetëse aleate ishin pjesë e përpjekjeve të Boshtit të Rezistencës për të përshpejtuar arritjen e kulmit ushtarak të Izraelit si dhe rënien pasuese më pas. Tel Avivi ka më pak opsione për përshkallëzimin e tensioneve në Gaza apo Liban, gjë që shpjegon përpjekjet e pandërprera të administratës së Bidenit për të detyruar qeverinë e Netanyahut në një armëpushim.

Pasi ka arritur kulmin e tij ushtarak, Izraeli ka dy mundësi: Të vazhdojë të imponojë luftë në Gaza dhe në këtë mënyrë të zgjasë disfatën e saj strategjike, ose të ndalojë luftën dhe të kufizojë nivelin e disfatës. Pas tetë muajsh mbështetje të pakushtëzuar ushtarake për Izraelin, administrata Biden më në fund ka pranuar atë që aleati i saj nuk e ka pranuar: dyfishimi vetëm do të përshpejtojë rënien dhe humbjen e Izraelit.

 

Burimi : The Cradle