Rritja e eksporteve të naftës dhe rritja e prodhimit industrial

Duket se sanksionet perëndimore të vendosura ndaj ekonomisë ruse pas fillimit të aksionit ushtarak të Rusisë kundër Ukrainës nuk arritën qëllimin për ta shtyrë Rusinë në një krizë ekonomike dhe sociale në një mënyrë që do t’i nënshtrohej diktateve amerikane dhe perëndimore.

Rritja e ekonomisë ruse

Sipas një raporti të publikuar nga Fondi Monetar Ndërkombëtar, ekonomia ruse ka demonstruar një imunitet dhe elasticitet të papritur ndaj presioneve perëndimore duke lëvizur eksportet e saj, kryesisht naftën dhe gazin, larg vendeve perëndimore që vendosin sanksione dhe më afër vendeve që vendosin sanksione si p.sh. Kina, India dhe Brazili. Kjo situatë kontribuoi në riaktivizimin e ekonomisë ruse në tremujorin e tretë të vitit 2022 dhe ky përmirësim i performancës së ekonomisë ruse pritet të vazhdojë edhe në vitin 2023. Falë çmimeve të larta të naftës dhe gazit në tregjet globale, ekonomia ruse arriti të rrisë të ardhurat e saj dhe arriti një normë rritjeje mbi 2 për qind duke përdorur mallrat në tregun e saj të brendshëm duke kaluar në zëvendësimin e importit.

Sipas një raporti të agjencisë Bloomberg, eksportet ruse të naftës shënuan rritjen më të madhe këtë vit krahasuar me shtatë vitet e mëparshme, pavarësisht sanksioneve perëndimore. Sipas kësaj agjencie, eksportet e naftës në tre javët e para të prillit të këtij viti arritën në rreth 1.9 milionë fuçi në ditë dhe kjo është shifra më e lartë që nga viti 2016, pavarësisht njoftimit të Moskës se do të ulë prodhimin e naftës me 500,000 fuçi në ditë në përgjigje të përpjekjes së Grupit të Shtatë Vendeve të Industrializuara për të kufizuar çmimet e naftës ruse. Rusia ka arritur të arrijë tregje të reja të naftës në Afrikën e Veriut, duke përfshirë Marokun, Tunizinë dhe Libinë, nëpërmjet Turqisë. Rusia gjithashtu rriti vëllimin e saj të eksportit të naftës në vendet e Amerikës Latine, veçanërisht në Brazil. Importet e naftës braziliane nga Rusia përbënin 53 për qind të importeve totale të naftës të Brazilit që nga prilli, ndërsa importet e naftës nga Rusia vitin e kaluar përbënin vetëm 0.2 për qind të totalit të importeve të naftës të Brazilit.

Paralelisht, industria ruse u rrit me 1.2 për qind muajin e kaluar në krahasim me muajin prillin 2022 dhe me 13.4 për qind në krahasim me muajin shkurt. Rritjen më të lartë e kanë shënuar industria metalike me 30.4 për qind, elektrokompjutera me 22.5 për qind dhe pajisjet elektrike me 21.5 për qind. Kjo u shoqërua me një rënie të ndjeshme të normës së inflacionit për këtë vit. U raportua se ndërsa indeksi i inflacionit u regjistrua në 3.15% në prill, krahasuar me 10.99% në shkurt, indeksi i inflacionit ra nën 4 për qind për herë të parë që nga viti 2020. Ekspertët presin që indeksi i inflacionit të rritet sërish midis 5 dhe 7 për qind në muajt në vijim, por parashikohet gjithashtu që ai të bjerë sërish nën 4 për qind në vitin 2024.

Arsyet pse sanksionet perëndimore dështuan

Autori Frank Vogl ia atribuon dështimin e sanksioneve amerikane dhe perëndimore kundër oligarkëve rusë që mbështesin presidentin Vladimir Putin faktit se shumë banka perëndimore janë të interesuara për riciklimin e parave ruse dhe se autoritetet amerikane dhe perëndimore nuk mund t'i parandalojnë këto operacione riciklimi. Për shembull, ai deklaron se Danske Bank në Estoni ricikloi të paktën 235 miliardë dollarë nga biznesmenët rusë në vitin 2018 dhe fitoi komisione të mëdha si rezultat i këtyre operacioneve të riciklimit.

Ndërsa, Autori Kenneth Rogoff ia atribuon paaftësinë e sanksioneve perëndimore dëmtimit të ekonomisë ruse për faktin se këto sanksione janë shumë më të lehta se ato të aplikuara ndaj Iranit ose Koresë së Veriut, veçanërisht që ato nuk përfshijnë sanksione kundër një pale të tretë. Autori thekson se nëse Perëndimi vendos sanksione ndaj një pale të tretë që bën biznes me Rusinë, kjo do të rrisë presionin mbi ekonominë ruse, por gjithashtu do të shtyjë rrotën e globalizimit ekonomik, gjë që nga ana tjetër do të dëmtojë interesat e SHBA-së. Ai gjithashtu vë në dukje se Rusia vazhdon të shesë naftë në Indi dhe Kinë dhe të blejë fruta dhe perime të freskëta nga regjimi sionist. Përveç kësaj, një numër i madh i mallrave ruse vazhdojnë të eksportohen përmes proceseve të ripaketimit dhe transportit, gjë që kontribuon në rritjen e vëllimit të tregtisë midis Rusisë, Turqisë, Armenisë, Kirgistanit dhe Kazakistanit pas rënies së vëllimit tregtar të Rusisë me Evropën.

Sanksionet perëndimore të teknologjisë dhe komponentët ushtarakë kanë kufizuar aftësinë e Rusisë për të rimbushur rezervat e raketave me precizion të lartë. Megjithatë, duhet të theksohet, se sanksionet nuk e penguan Rusinë të merrte çipa të mjaftueshëm elektronikë për të vendosur pjesën më të madhe të frontit ukrainas me mina tokësore inteligjente. Sipas disa vlerësimeve, 30 për qind e territorit të Ukrainës tani është minuar dhe Rusia ishte në gjendje ta bënte këtë pa iu drejtuar Kinës për teknologjinë ushtarake. Shtetet e Bashkuara dhe Perëndimi kanë vendosur sanksione të gjera dhe komplekse financiare që synojnë edhe zyrtarët rusë, veçanërisht presidentin Vladimir Putin. Megjithatë, këto sanksione u fokusuan kryesisht në eksportet e naftës dhe përjashtuan një numër të madh mallrash dhe produktesh. Për shembull, Shtetet e Bashkuara ende importojnë uranium rus për të fuqizuar termocentralet e tyre bërthamore, të cilat furnizojnë 20 për qind të nevojave të tyre për energji elektrike.

Përpara operacionit ushtarak special në Ukrainë, Rusia kishte suficit të madh tregtar, gjë që e lejoi atë të grumbullonte rezerva të mëdha në monedha të huaja dhe të krijonte një fond sovran prej rreth 700 miliardë dollarësh në pritje të sanksioneve që ajo e dinte se do t'i vendoseshin menjëherë pas fillimit të aksioneve ushtarake në Ukrainë.

Shtetet e Bashkuara dhe vendet perëndimore kanë frikë të vendosin sanksione ndaj palëve të treta që bëjnë biznes me Moskën. Sepse kjo mund të çojë në një recesion global; veçanërisht për shkak të ekonomive të mëdha si India, Kina dhe Brazili në mesin e shitësve dhe vështirësisë për të vendosur sanksione ndaj vendeve perëndimore që aktualisht po vuajnë nga pasojat e ndërprerjes së marrëdhënieve ekonomike me Rusinë pa pasur një ndikim negativ në ekonomitë e tyre. Po ashtu, shumë vende të botës së tretë nuk janë gati të prishin lidhjet e tyre ekonomike me Rusinë. Nëse vendet perëndimore përdorin opsionin e sanksioneve dytësore (dmth. sanksione kundër një pale të tretë që bën biznes me Rusinë), ato do të promovojnë krijimin e një ekonomie globale paralele të pavarur nga hegjemonia e tyre. Nga ana tjetër, kjo do të bëjë që ndikimi i tyre global të bjerë dhe të dëmtojë globalizimin ekonomik që ka qenë instrumenti kryesor i hegjemonisë së tyre përgjatë shekullit të njëzetë e një.