Ashtu siç e kam shkruar edhe në librin tim; fuqitë rajonale duhet të rindërtohet  dhe se Irani është shteti që mundëson sigurinë rajonale. Duke qënë se nëse do të ndodhte ndryshe i gjithë rajoni do të mbetet poshtë këmbëve të Izraelit. Irani ka pajisur me armatime Hizbullahun dhe ka ndihmuar grupimet e Hamasit dhe Palestinës. Ka qënë vazhdimish në mbështetje të fuqive të Rezistencës. Irani është thelbësor në arritjen e këtij ekuilibri. 

Hasan Sivri: Si ka ndikuar tensioni mes Rusisë dhe Turqisë në marrëdhënien e rusëve me kurtët dhe në marrëdhëniet e Samaskut me kurtët? Rusët kanë bombarduar në Halep, pra në Halepin verior që ka një rëndësi të konsiderueshme për Turqinë, pikat e vendodhjeve të tekfixhinjve ku këta të fundit bashkëpunonin me YPG-në (Forcat për Sigurinë Popullore), ndërkaq Ushtria Sirianë ka realizuar një përparim në një zonë në halep, pranë YGP-së.

Enis Nakkash: Rusia i ftoi ata dhe PYD-ya hapi një zyrë në Rusi. Gjithashtu dëshiron t’i sigurojë kurtëve mbrojtje ndërkombëtare. Në të njëjtën kohë i dërgon edhe Erdoganit se ka ‘miqtë e saj’ brenda territorit të Turqisë. Siç e kam thënë edhe më parë, ne duhet t’i minimizojmë sa më shumë ndërhyrjet ndërkombëtare dhe duhet t’i zgjidhim vetë problematikat tona. Kjo është më e mira për të gjithë. Ndërsa zgjidhja më e mirë është që t’i lemë hapësirë të gjërë mendësisë së “popujve demokratikë”. Jo vetëm një parti kurte, por duhet të krijohet një koncept rajonal. Që do të thotë se duhe që t’i injektojmë dhe të gjithë të përvetësojnë mendësinë e popujve demikratikë, vetëm atëherë mund ta zgjidhim këtë çështje. Nëse i propzohet konfederalizmi të gjithë rajonit, atëherë kurtët nuk mund të dalin dhe të thonë “ne e duam këtë gjë vetëm për vetë”, sepse kështu edhe ata do të jenë tashmë më të qetë, domethënë të gjithë do të pranojnë barazinë mes tyre. Të gjithë. arabët, kurtët, turqit, të krishterët, muslimanët, sunnitë, shiitë...

Ajo që e pengon që kurtët të ndihen më të qetësuar është shovinizmi arab dhe shovinizmi turk që kërkon të kontrollojë të gjithë rajonin. kjo është dialektike dhe në të njëjtën kohë ushqejnë njëri-tjetrin me të njëjtën mendësi. Për shembull, në një shtëpi ku gjendet një burrë dhe një grua, nëse burri shrehet se “unë jam më i rëndësishmi”, atëhërë edhe gruaja bën të njëjtën qasje për veten e saj. Në këtë këndvështrim, si mund të flasim për arabizmin dhe të harrojmë që në rajon ekzistojnë edhe kurtët? Për më tëper, në të njëjtën logjikë, ndërsa njëra ndër dy shoqëritë kryesore të vendit është kurte, janë ndërmarrë politika për turkëzimin e popullsisë. Kjo nuk është vetëm zanafilla e ndarjes, por është edhe zanafilla e krijimit të armiqësisë mes palëve.

Iranianët nuk e kanë problem të pranojnë se janë të formësuar nga 6 popuj të ndryshëm; persian, azeri, belus, kurt, arab dhe turkmen. Dihet se këto shoqëri kanë gjuhën e tyre mëmë dhe kulturën e tyre. Mund të vendosin edhe emrat Kurdistan dhe Azebaxhan, ua kanë njohur këto të drejta.

Hasan Sivri: Hizbullahu është shpallur organizatë terroriste nga sheikët e puseve të naftës së gjirit. Ky vendim është identifikuar si “vendimi i arabëve”. Cili është qëllimi i këtij vendimi?

Enis Nakkash: Pyetja duhet formuluar kështu: Përse po e sulmojnë në këtë mënyrë sot arabët Hizbullahun dhe pse e kanë marrë në listën e organizatave terroriste? Ka disa arsye për këtë.

Arsyeja e parë është se arabët duan organizatat që kanë mbështetjen popullore, por duan organizatat që kanë marrëdhënie me regjimet. Hizbullahu tashmë zotëron një ushtri me emrin Forcat e Mbrojtjes Popullore, në Siri e cila ka një mbështjetje të madhe popullore. Në të njëjtën mënyrë në Irak ka Hashd el-Shagbi. Këto nuk janë ushtri të regjimeve. Arabët mendojnë se të gjitha këto shërbejnë si mjete të Iranit. Ata mendojnë se, Irani në vend që të ndërhyjë drejtpërrsëdrejti, po fiton popullaritet nëpërmjet këtyre ushtrive. Rrjedhimisht, pikërisht për këtë arsye duhet që Irani më pas të akuzohet për mbështetje të terrorizmit.

Ndërsa arsyeja e dytë është se të gjitha shtetet kanë rënë dakort që ISIS, Nusra dhe organizata të tjera të ngjashme janë të gjitha terroriste. Këto organizata janë mjete në shërbim të arabëve. Arabët ngrenë pyetjen “Pse këtyre organizatave u thoni teroriste dhe Hizbullahun nuk e përfshini”. Evropa është shprehur “Hizbullahu nuk është organizatë terroriste, nuk mund ta përfshijë në listë”, dhe vërtet nuk mund ta përfshijë. Arsyeja nuk është se Hizbullahu ka zyrtarë dhe ministra. Hizbullahu është një parti që ka marrëdhënie politike edhe me forcat ndërkombëtare. Të gjithë përfaqësuesit perëndimorë dhe delegacionet e vizitojnë Hizbullahun etj. Ajo që dua të them është se ekzistojnë disa politika që e njohin Hizbullahun.

Ndërsa arsyeja e tretë është se shtetet e Gjirit janë të shqetësuar për popullsinë e Hizbullahut. Ata janë koshientë për faktin se Hizbullahu ka rol udhëheqësi shpirtëror dhe politik në Bahrein, Jemen dhe në lindje të Mbretërisë së Arabisë Saudite. Ka një themel shumë domethënës. Pikërisht për këtë arsye duan që me anë të këtij vendimi ta pengojnë këtë themel. Njësoj si vendimi i amerikanëve që “Hamasi është terrorist”. Ndërsa qëllimi ka qënë që askush as të mos guxojë ta përmendë, të dërgojë ndihma, apo t’i dalë kundër Amerikës etj. Edhe në Arabinë Saudite doli në Shejh dhe u shpreh se “Hizbullahu nuk është terrorizëm është Qëndresë”, menjëherë të nesërmen u arrestua. Nuk duan që askush të flasë për këtë.

Këto tri arsye janë ndër shkaqet primare të marrjes së vendimit për futjen në listën e terrorizmit. Po a friksohet Hizbullahu nga ky vendim? Sigurisht që jo.Hizbullahu zotëronpozicionin më të fuqishëm kundrejt Izraelit. Sejjid Hasan, në reportazhin e fundit për TV Mayadeen është shprehur kështu: “Unë, që ju e akuzoni për terrorizëm, jam ai që i vetëm formova një forcë aq të fuqishme sa për të shkatërruar Izraelin, po ju kush jeni? Ju nuk jeni asgjë.” Këtë qëndrim kishte në të njëjtën kohë edhe Hasanejn Hejkeli, i cili është shprehur kështu: “E vetmja forcë arabe që mund t’i dalë ballë në mënyrë të barabartë Izraelit është Hizbullahu.” Hasanejn Hejkeli nuk bënte lojëra. Ai nuk ishte shii dhe nuk kishte ndonjë lidhje me ata. Analizimi i tij ishte shumë i drejtë. Edhe për mendimin tij, sot për sot e vetja forcë bindëse kundër Izraelit është Hizbullahu.

E njëjta gjë shkruhej sot në një shkrim.  Izraeli po ndërton një mur në mes tij dhe Libanit. Izraeli, që deri dje kërcënonte kryeqytetet e vendeve arabe se do t’i pushtonte, tashmë po ndërton mes vetes dhe Libanit një mur për t’u mbrojtur.Shiko se si kanë ndryshuar balancat. Është vetë Izraeli që fshihet pas atij muri, janë izraelitët që janë shprehur se do të largohen nga vendet ku janë vendosur nëse do të fillonte një luftë dhe janë vetë ata që pranojnë se nëse do të fillonte një luftë ata do të shkatërroheshin plotësisht. Ku është Izraeli që kërcënonte Kairon, Damaskun dhe Bejrutin? Ku është Izraeli që shprehej se mund të futet në çdo vend që dëshiron dhe se nëse dëshiron mund të kontrollojë Lindjen e Mesme? Ndodhet pas murit. E gjithë kjo balancë ka ndryshuar falë Hizbullahut.

Hasan Sivri: Sipas jush, Hizbullahu e zotëron gjithë këtë forcë bindëse vetëm, apo duhet ta mendojmë të këtillë bashkë me mbështetjen e Iranit?

Enis Nakkash: Jo, Jo. Irani është një ndër shtyllat që mban këtë balancë. Unë jam shprehur edhe në librin tim për këtë. Fuqitë rajonale duhet të rindërtohet  dhe se Irani është shteti që mundëson sigurinë rajonale. Duke qënë se nëse do të ndodhte ndryshe i gjithë rajoni do të mbetet poshtë këmbëve të Izraelit. Irani ka pajisur me armatime Hizbullahun dhe ka ndihmuar grupimet e Hamasit dhe Palestinës. Ka qënë vazhdimish në mbështetje të fuqive të Rezistencës. Irani është thelbësor në arritjen e këtij ekuilibri. Edhe Siria ka luajtur një ro në gjithë këtë. Siria ka hapur kampe për trajnimin e ushtarëve, mundësoi transportimin e armëve dhe ofroi të gjitha këto mundësi.

Hasan Sivri: Ekziston një këndvështrim sipas të cilit, Irani nuk ka si qëllim thelbësor shkatërrimin apo zdukjen e Izraelit, po të gjitha këto përpjekje i bën për intersat e tij dhe për të ndryshuar balancat.

Enis Nakkash: Interesi fillon me rritjen e ndikueshmërisë së tij ekonomike dhe politike në rajon. ky është interesi. Nëse Irani i kërkon sot Amerikës “më jepni ndikueshëri në rajon dhe unë nuk do mbështes as Hizbullahun as Hamasin”, a do ia japin apo jo këtë ndikueshmëri që kërkon? Nëse thotë “Unë do ta tërheq ndihmën që iu ofroj, por nga ana tjetër kërkoj 100 milion dollarë investim”, a do t’i japë bota hebraike 100 milionë dollarë. për më tepër, nga ana tjetër, a mendoni se humbjet në persona që ka pësuar Irani ia vlejnë për këto interesa? Irani është i rrethuar, nuk ka investime, ka embargo ekonomike etj. Energjia bërthamore është komplet një histori e sajuar. Ato histori u sajuan për t’i bërë presion Iranit. Hizbullahu së fundmi është rritur, Irani mund të thotë nuk më duhet hisbullahu, po e shes për interes, ndërkohë t’i thotë Amerikës “më jep Lindjen e Mesme”. A nuk do t’i bënte Amerika të gjitha këto? Objektivat e Iranit janë shumë më të mëdha se këto.

Hasan Sivri: Në Bahrein ekzitojnë hipotezat se “Janë shkatërruar të gjitha celulat që kanë pasur lidhje me Hizbullahun.” Sa të vërteta janë këto?

Enis Nakkash: Plotësisht të pavërteta. As nuk kanë mundur t’i vërtetojnë botës një gjë të këtillë. Ndërsa,Hizbullahu si përgjigje është shprehur “Nëse bëjmë diçka e bëjmë atë hapur, ne nuk bëjmë punë të fshehta.” Hizbullahu është shprehur se kur hynë në Siri nuk kanë hyrë në mënyrë të fshehtë, kur ndihmuan Irakun nuk i kanë ndihmuar fshehtas. Nëse do të luftojnë në Bahrein nuk do ta bëjnë atë fshehtas. Kryengritjet e deritanishme në Bahrein vazhdojnë të jenë paqësore. A keni parë kryengritje të armatosura në Bahrein? Sulme me bomba? Asnjëra prej tyre nuk është parë.

Hasan Sivri: Cila do të jetë përgjigja e Hizbullahut për futjen në listën e organizatave terroriste?

Enis Nakkash: Asnjë përgjigje. Hizbullahu thotë se jeni ju që humbni nga kjo gjë. Kjo gjë nuk do t’i shkaktojë asnjë humbje Hizbullahut dhe nuk do të vonojë asnjë nga aktivitetet e tij të organizuara.

Hasan Sivri: Si e interpretoni pozicionin e Hamasit? Ata janë shprehur se nuk kanë asnjë koment rreth këtij vendimi.

Enis Nakkash: Hamas do që duke lënë mënjanë çështjen e Palestinës të thotë se nuk dëshiron në asnjë mënyrë që të mënryë asnjë nga vendet e gjirit dhe se dëshiron që çështjen e Palestinës ta mbajë të paprekur nga konkurrenca mes shteteve. Iranin nuk e mban në të njëjtin pozicion me vendet e tjera. Ndërsa njëra palë mundohet që të mbështesë çështjen e Palestinës, pala tjetër nuk lodhet kurrësesi së përgatituri komplote kundër Palestinës. Duke marrë parasysh vendin që Hamasi ishte pozicionuar politikisht në lidhje me Sirinë, tregoi që ndodhej në një pozicion të dyshimtë. Nuk ka ndryshuar asgjë përsa i përket qëndresës apo ushtrisë në Gazza, por pozicioni politik i Hamasit nuk është shumë i qashtër.

Hasan Sivri: A ndikon ky pozicionim politik i Hamasit edhe në performancën ushtarake në territor?

Enis Nakkash: Ne nuk do të braktisim askënd, në asnjë rrethanë në betejë kundër Izraelit në Palëstinë. Ofrshin këta Hamasi, apo kushdo tjetër. Është e vërtetë që Hamasi ka marrë një pozicionim politik. Por kjo nuk do të thotë se ne nuk do të vazhdojmë që të mbështesim kryengritjet e armatosura kundër Izraelit. Kahu ushtarak mund të ndikojë në kahun politik. Dhe prova për këtë është se deri më tani, vendet e gjirit nuk kanë mundur që ta bëjnë kahun ushtarak të Hamasit që të tërhiqet nga kryengritjet e armatosura. Kjo është më e rëndësishmja.

Hasan Sivri: Atëhërë, a mund të themi se ekzistojnë kundërshtueshmëri mes kahut politik dhe atij ushtarak?

Enis Nakkash: Padyshim.

Hasan Sivri: Pas reportazhit të Sejjid Nasrallah për TV Mayedeen në Izrael janë përgatitur kampet ushtarake dhe ka lindur një situatë shqetësuese. A duket se do të ketë një luftë së shpejti?

Enis Nakkash: Nuk ka luftë, nuk duket se do të ketë luftë. Izraeli nuk e ka guximin që të shpallë luftë. Ajo çfarë është qesharake është fakti që Izraeli shkon në Këshillin e Kombeve të Bashkuara për tu ankuar kundrejt Hizbullahut. Ndërsa kanë qënë gjithmonë arabët ata që janë ankuar për Izraelin. Dhe Këshilli i Sigurimit asnjëherë nuk ka mundur të bëjë gjë. Tani është Izraeli që ankohet pranë Këshillit të Sigurimit. Këshilli i Sigurimit edhe tani nuk bën dot asgjë. Sepse ka votë Rusia dhe Kina. Kjo është një gjendje e re. Kemi një Izrael që mbështetet tek Këshilli i Sigurimit.

Sot për sot, Hizbullahu zotëron raketa që mund të mbulojnë të gjithë territorin e Izraelit. Balancat e fuqive kanë ndryshuar krejtësisht nga ato të vitit 2006. Në të njëjtën mënyrë nuk mund të krahasohej as fuqia e fitores së vitit 2006 në Gzap (sulmi i Izraelit në Liban 2006). Ndërsa sot kemi një Hizbullah shumë më të fuqishëm se ai i vitit 2006. Sejjid Nasrallah ka thënë një fjali gjatë reportazhit të tij që lipset t’i kushtojmë vëmendje: Kur të fillojë lufta dhe ne të fillojmë me goditjet tona, ç’do të ndodhë me Izraelin?

Interpretimi i ksaj fjalie: Në luftën e rradhës, nuk jemi në luftën nëse “ushtarët e Izraelit do të mund t’i arrijnë objektivat e tyre apo jo”, kjo do të jetë lufta kur Izraeli do të jetë i kërcënuar dhe ekzistenca e tij do të jetë e rrezikuar. Për mendimin tim kjo është fjalia më e rëndësishme e të gjithë reportazhit.

Hasan Sivri: Sauditët humbën në Siri, humbën në Irak, humbën në Jemen dhe pas të gjitha këtyre e futën edhe Hizbullahun në listën e organizatave terroriste. A kanë sauditët një strategji të mirfilltë, apo këto janë thjeshtë sjellje të pakontrolluara të tyre?

Enis Nakkash: Janë thjesht marrëzi, asgjë më shumë. Është një gjendje kur pasi ke humbur bën gabim pas gabimi. Sepse nuk ishin organizuar mundësitë e tërheqjes. Nuk kishin bërë një organizim në mënyrë që të tërhiqeshin në rast humbjeje.

Kur Amerika humbi në Vietnam nuk humbi vetëm Vietnamin Jugor, duke qënë se humbi edhe fuqia e dollarit ndikoi shumë në ekonomi. Humbi hememonizmin e saj, por duke qënë se nuk kishte asnjë fuqi kundërshtuesi arriti të vijonte. Por sot, Sauditët për të treguar që janë drejtues të rajonit po organizojnë sulme të ndryshme. Megjithatë, në çdo vend është mundur. Pavarsisht sulmeve makabre që ndërmori në Jemen, përsëri humbi. Pas humbjeve në Siri, Irak etj. nuk mund të bëjë asgjë as në Liban. Kjo ka vetëm një interpretim: “Nuk ka një rol kaq të madh në rajon, ka një rol të kufizuar.”